II. MEŞRUTİYET’TE RUMELİ’DE BİR MÜLKİYE MÜFETTİŞİ: HAYDAR (VANER) BEY (1909-1913)

Authors : Mustafa SARI

Pages : 511-546

Doi:10.30903/Balkan.1226467

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde teftiş, modernleşmenin bir ürünü olarak Tanzimat döneminde ortaya çıkmıştır. Mülkiye müfettişliği ise 1896 yılında Rumeli Islahatları kapsamında sadece Rumeli’de uygulanmış, ancak 1902 yılında bu uygulamadan vazgeçilmiştir. II. Meşrutiyet ile birlikte mülkiye müfettişliği yeniden ihya edilmiş ve kapsamı genişletilerek Rumeli ile birlikte Anadolu’ya da müfettişler gönderilmiştir. Bu dönemde ikisi gayrimüslim olmak üzere atanan dört mülkiye müfettişinden biri olan Haydar Bey, 1909-1913 yılları arasında yaklaşık dört yıl Anadolu ve Rumeli’de görev yapmıştır. Kendisi de bir Rumelili olan ve bu sebeple bölge dillerinin neredeyse tamamını bilen Haydar Bey’e Rumeli’de bu özelliği nedeniyle çok kritik vazifeler verilmiştir. Haydar Bey, Balkan Savaşları’nın hemen öncesinde kendisine verilen bu önemli vazifelerin üstesinden başarıyla gelmiştir. Bu makalede, başta Osmanlı arşiv belgeleri olmak üzere dönemin basını ve araştırma-inceleme eserlerle Haydar Bey’in Rumeli’de aldığı görevlerin ele alınması hedeflenmiştir.
Keywords : Haydar Bey, Mülkiye Müfettişliği, Rumeli, Haydar Beg, Civil Inspectorship, Rumelia