`REZM`DEN `BEZM`E: LALE DEVRİ SULH ANLAYIŞI ÇERÇEVESİNDE NEDİM ŞİİRİNDE REZM-BEZM MEFHUMLARI

Authors : Yağız YALÇINKAYA

Pages : 81-96

View : 8 | Download : 8

Publication Date : 2020-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Uzun süren savaş ve kayıpların ardından devlet ve millet nezdinde bir ihtiyaç haline gelen sulh ortamının fiile geçmiş hali olan Lale Devri, doğuda İran ile yapılan mücadeleler dışında savaşsız geçen bir dönem olmuştur. Padişah III. Ahmed Han ve bilhassa sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın munis kişilikleri ve barış yanlısı politikaları Pasarofça Antlaşması ile başlayıp Patrona Halil İsyanı ile son bulduğu kabul edilen bu devrin mimarı olmuştur. Dönem boyunca hâkim olan sulh anlayışı devrin şiirine de aksetmiştir. Özellikle dönem ile özdeşleşen Nedim’in şiiri bizzat Lale Devri’nin şiiri olmuştur. Devrin şaşaası, eğlence ve zevk ortamı Nedim’in şiirlerinin özünü oluşturmuştur. Devlet erkânınca kabul edilen sulh anlayışı da Nedim’in şiirlerinden okunabilmektedir. Bilhassa padişah ve sadrazama sunduğu kasidelerde şair, savaşların bitmesinden ve memduhlarının sağlamış olduğu barış ortamından duyduğu memnuniyeti açıkça ifade etmiştir. Bu çalışmada divan şiirinde savaşın izdüşümü olan “rezm” ve barışın simgesi olan “bezm” kavramları üzerinden devrin sulh anlayışının Nedim şiirine yansımaları tespit edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Lale Devri, Nedim, Barış, Rezm, Bezm