ARNAVUT SİNEMASINA GENEL BİR BAKIŞ

Authors : Onur SHERİFİ, Serpil KIREL

Pages : 146-168

View : 9 | Download : 8

Publication Date : 2016-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1900’lu yılların başında, ülkeye gelen seyyar panayırlar ve sirkler sayesinde sinema ile tanışan Arnavutluk’un, bu eski tanışıklığa rağmen kendi sinemasını kurması, 1950’leri bulacaktır. Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopması ile birlikte, sürekli iç çatışmalar ve farklı işgalciler ile uğraşması gereken Arnavutluk, aynı zamanda ülkede var olan ekonomik kriz ve geri kalmışlık ile mücadele etmek zorunda kalır. Bu zor dönemlerde ülkedeki sinema alanında yaşanan tek olumlu gelişme ise, her ne kadar derme çatma yapılardan oluşsa da, yeni açılan sinema salonları ve yabancı şirketler tarafından bu topraklarda çekilen filmler olmuştur. II. Dünya Savaşı sonrası krallık sisteminden sosyalizme geçiş yapan ülkede, neredeyse 50 sene sürecek bir rejim kurulmuştur. Arnavutluk’ta çekilen ilk filmler ise komünist dönemde kurulan “Shqiperia e Re” nam-ı diğer “Kinostüdyo”nun kurulması ile gerçekleşmiştir. Sovyet yardımı ile kurulan bu dev stüdyo, Arnavutluk’un film fabrikasına dönüşmüştür. Ancak Arnavutluk komünist yönetiminin izlediği dış politikalar; kurduğu baskıcı rejim ve kontrol, hissedilir bir biçimde sinemaya da yansımıştır. Dolayısıyla “Kinostüdyo” da partinin kontrolünde olan bir propaganda üretim yeri olmaktan kaçamamıştır. 1992’de komünizmin çökmesi ile birlikte Arnavutluk serbest piyasa ekonomisine geçiş yapmıştır. Bu durum sinema üretimini ise oldukça kötü bir biçimde etkilemiştir. Film üretiminde yaşanan bu hızlı düşüşe rağmen artık üretilen filmlerde yönetmenler eski sisteme göre çok daha özgür bir biçimde kendilerini ifade etmeye başlamıştır
Keywords : Ulusal sinema, propaganda, sansür, sinema ve tarih, toplum izleyici, öteki, ideoloji