OSMANLI KİTAP SANATLARINDA DELÂİLÜ’L-HAYRÂT ELYAZMALARI

Authors : Mehmet MEMİŞ

Pages : 1-19

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2022-08-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilindiği gibi Osmanlı kültüründe yazma kitapların başında Mushaf’lar gelmektedir. Kitap sanatlarının en seçkin örneklerini de bu eserler üzerinde görmek mümkündür. Ancak başka alanlarda yazılmış olup hat, tezhip, minyatür ve ciltleriyle sanat değeri taşıyan eserlerin sayısı da bir hayli fazladır. Müze ve kütüphânelerimizi zenginleştiren bu tür eserler arasında tasavvuf erbabı tarafından okunmak üzere tertip edilmiş olan evrâd kitapları önemli yer tutmaktadır. Bu makalede, Osmanlı toplumunda yaygın olarak yazılıp okunan Delâilü’l-Hayrât adlı küçük boyutlu evrâd kitapları ve bunların ihtiva ettiği sanat unsurları ele alınacaktır. Şâzeliyye tarîkatının Cezûliyye kolunun kurucusu, Kuzey Afrikalı sûfi Muhammed b. Süleyman el-Cezûlî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 870 / 1465); tarafından derlenmiş olan bu mecmua, Hz. Muhammed insert ignore into journalissuearticles values(a.s); için okunan salavât-ı şerîfe ve çeşitli duâları içermektedir. Cezûlî’nin bu risalesi müridleri arasında bir tarîkat evrâdı olarak okunmuş ve çok sayıda istinsah edilmiştir. Delâilü’l-Hayrât yazmalarının çoğu imzasız olmakla birlikte ünlü hattatların kaleminden çıkan ve diğer kitap sanatları bakımından da üstün değere sahip bir hayli seçkin örneği bulunmaktadır.
Keywords : Delâilül Hayrât, Evrâd, kitap sanatları, hat sanatı, Osmanlı sanatı