Nevevî’nin “El-Usûl ve’d-Davâbıt” Adlı Eseri: Tercüme ve Tahlîl

Authors : Mahsum ASLAN

Pages : 433-466

Doi:10.47425/marifetname.vi.1143561

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırk beş sene gibi kısa bir ömre nice başarıları sığdırmış yetkin bir ilim adamı olan Nevevî, telifleri ve yetiştirdiği talebelerle sadece fıkıh alanında değil İslami ilimlerin diğer alanlarında da adından söz ettirmiştir. Telifleri, tahkikleri ve görüşleri, sonraki âlimler tarafından mutemet kabul edilmiştir. İlim dünyasında görüşlerine değer verilen Nevevî, hadis, fıkıh, usûl, dil, tabakât, terâcim ve diğer alanlara dair elliye yakın eser yazmıştır. Şâfiî mezhebinin önemli temsilcilerinden biri olup, özelde bu mezheple ilgilenmiş olsa da ortaya koyduğu eserlerle İslam hukuku genelinde önemli bir konum elde etmiştir. Tercüme ve değerlendirmesini yaptığımız el-Usûl ve’d-davâbit adlı eseri araştırdığımız kadarıyla Türkiye’de hakkında herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Mezkur eser, isminden de anlaşılacağı üzere usûl ve kavâid ile ilgili önemli bir eserdir. Nevevî bu eserinde, ilim talebesi için önem arz eden fıkhî kaideler ile usûl ve makâsıda dair dokuz mesele zikretmekte ve bu meselelere dayanan fürû-i fıkhın hükümlerini açıklamaktadır. Nevevî’nin bu eseri kaleme almasının amacı, fıkhî kaidelere dair bir eser telif etmek değil, ilim talebelerinin ihtiyaç duyacağı bazı kaide ve kuralları zikretmektir. Bu çalışmada Nevevî’nin söz konusu eseri tercüme edilmiş, metinde geçen kavramlar tanıtılmış, kapalı ve anlaşılmayan konular vuzuha kavuşturulmuştur. Ayrıca ihtiva ettiği konular üzerinde ilmî bir değerlendirme yapılmıştır. 
Keywords : İslam Hukuku, Yöntem, Kaide, Nevevî, el Usûl ved Davâbıt