ŞİİR VE BİLİNÇALTI: EDİP CANSEVER ÖRNEĞİ

Authors : Mustafa KARABULUT

Pages : 1-16

View : 19 | Download : 17

Publication Date : 2016-11-27

Article Type : Other Papers

Abstract :Şiir, gerek anlam derinliği, gerekse imge dünyası bakımından edebiyat türleri içerisinde önemli yere sahiptir. Şiir bireyin bilinç ve bilinçaltı taraflarına hitap eden bir tür olarak psikoloji bilimi ile yakın ilişkiler kurar. Bilinçaltı, Sigmund Freud`un psikanaliz kuramında geliştirilmiş bir kavramdır. Buna göre; bilinç yapısı görülen bilinç durumlarının arkasında çok daha derinde ve görünmez bir bölgede çalışan başka bir yapıdır. Psikanalistler, bireyin bilinçaltı yönünü ortaya çıkararak, çocukluk yıllarında karşılaştığı ve hayatında izler bırakan unsurları ortaya koymayı onu tedavi etmeyı esas alır. Psikanaliz, insanın bilinçli fikir, duygu, ilgi ve davranışlarının bilinçaltı ile yakından ilgili olduğunu öne sürmektedir. Psikanalizin ortaya çıkması ve tutunmasında Sigmund Freud’un bilinçaltı üzerine yaptığı çalışmaların önemli yeri vardır. Bilinçaltı, hem biyolojik kalıtsal olan ilkel cinsellik ve saldırganlık içgüdülerinden, hem de baskı altına alınmış düşünceler, anılar, istekler ve dürtülerden meydana gelir. Bireyin bilinçaltındaki unsurlar onu huzursuzluğa ittiği için bilince doğrudan çıkamaz, ancak bazen bir şekilde kendisini gösterir. Bilinçaltına itilmiş yaşanmışlıklar, duygu ve düşünceler rüya ve hayaller ile de ortaya çıkabilir. Freud da insan davranışlarını açıklamada bilinçaltının verilerinden yararlanmıştır. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde II. Yeni şiirinin en önemli isimlerinden olan Edip Cansever, şiirlerinde bilinçaltı unsurlarını ustaca kullanmıştır. Bu makalede amacımız, şiirde bilinçaltı unsurlarının nasıl yer aldığını Edip Cansever’in şiirlerinden seçtiğimiz örneklerle ortaya koymaktır.
Keywords :