Siyasî Polisiye Kahramanı Olarak Sultan Iı. Abdülhamid Ve Devrin Edebiyattan Yansıyan Görüntüsü: Abdülhamid Ve Sherlock Holmes

Authors : Dilek ÇETİNDAŞ

Pages : 24-46

Doi:10.32579/mecmua.985431

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Siyasetin, çekişmelerin, toplumsal hareketlerin, kalkışma ve rejime yönelik müdahalelerin, polisiye romanın sınırları içerisinde işlendiği romanlar, siyasî nitelikli polisiyelerdir. Türk edebiyatı içerisinde gerek Osmanlı gerekse Türkiye tarihinde yaşanan toplumsal dalgalanmalara bağlı olarak, çok sayıda siyasî polisiye üretilir. Bu eserler içerisinde en dikkati çeken eserlerden biri ise hem bir ilk roman olması hem de adeta bir Meşrutiyet almanağı özelliği göstermesi noktasında Abdülhamid ve Sherlock Holmes olur. Osmanlı Ermenilerinden olan Yervant Odyan tarafından kaleme alınan bu eser, Meşrutiyet’in ilanını takip eden günlerde, henüz vaka tarihe mâl olmamışken yazılır. Roman, şahıs kadrosu, kurmaca yapısı ve belge roman özelliği de gösteriyor oluşu nedeniyle farklı bir eserdir. Yazarın, dönemin tanığı olması, eseri devir romanın özellikleriyle de donatır. Odyan, romanda İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin bir uzvu olan kurguladığı küçük bir komitanın faaliyetlerinden hareketle, bütün bir II. Abdülhamid dönemini irdeler. Roman, meşhur İngiliz kurgu kahramanı Sherlock Holmes ile Sultan II. Abdülhamid’i kurmaca içerisinde buluşturması noktasında da önem taşır.
Keywords : II Abdülhamid, Yervant Odyan, Sherlock Holmes, Polisiye roman, Devir romanı