OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE MUŞ MÜLKİ RÜŞDİYE MEKTEBİ

Authors : Mehmet Emin Genli

Pages : 52-69

Doi:10.32579/mecmua.1374451

View : 47 | Download : 52

Publication Date : 2024-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat Dönemi ile birlikte üzerinde en çok durulan ve düzenlenmeye çalışılan konulardan biri eğitim olmuştur. İlkokul düzeyinde bulunan sıbyan okulları ile üst düzey eğitim kurumları olan askeri okullar arasında bulunan boşluk, eğitim sisteminde ciddi sorunlara yol açmıştır. Bu boşluğun kapatılması için üst düzey eğitim kurumu olan askeri okullara öğrenci yetiştirmek amacıyla ortaöğretim düzeyinde rüşdiyeler açılmıştır. 1870 yılı itibariyle taşrada rüşdiyelerin açılması çalışmaları hızlanmış ve bunun neticesinde vilayet, sancak ve kazalarda pek çok rüşdiye açılmıştır. Osmanlı İmparatorluğunun diğer vilayet, sancak ve kazalarında olduğu gibi Muş Sancağında da 1870 yılında bir rüşdiye mektebi açılmıştır. 1910 yılına kadar varlığını devam ettirebilen Muş Rüşdiye Mektebi, Maarif Nezaretinin almış olduğu kararla idadi mektebine dönüştürülmüştür. Bununla birlikte 1910 yılından itibaren Muş Sancağının Malazgird, Bulanık, Varto ve Sason kazalarında birer rüşdiye mektebi açılmıştır. Bu makalede, Muş Rüşdiye Mektebinin açılış tarihi, mektep personeli (Birinci Muallim, İkinci Muallim, Üçüncü Muallim, Yazı Muallimi ve Hademe), öğrencileri, okutulan dersler, eğitim ve öğretim durumları ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu makalenin hazırlanmasında; Devlet, Maarif ve Vilayet Salnameleri, Başbakanlık Osmanlı Arşiv belgeleri ve araştırma eserlerden faydalanılmıştır.
Keywords : Osmanlı, Muş, Eğitim, Rüşdiye, Ortaokul