T.C. DEVLET ARŞİVLERİ BAŞKANLIĞI OSMANLI ARŞİVİ TOPKAPI SARAYI MÜZESİ ARŞİV BELGELERİNE GÖRE SULTAN IV. MUSTAFA’YA SUNULMUŞ MANZUMELER

Authors : Enes Yıldız, Naci Gılıç

Pages : 1-21

Doi:10.32579/mecmua.1618047

View : 48 | Download : 64

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :IV. Mustafa çok kısa bir süre iktidarda kalan Osmanlı padişahlarındandır. 8 Eylül 1779’da doğan IV. Mustafa, Kabakçı Mustafa İsyanı neticesinde tahttan indirilen Sultan III. Selim’in yerine 29 Mayıs 1807 tarihinde tahta çıkmış ve 1 yıl, 1 ay, 29 gün tahtta kalmıştır. Alemdar Mustafa Paşa liderliğinde başlatılan hareketle Sultan IV. Mustafa tahttan indirilmiş ve yerine II. Mahmut sultan olmuştur. Bu çalışmada T.C. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi kaynak olarak kullanılarak Sultan IV. Mustafa için kaleme alınan manzumeler incelenecektir. Devlet arşivlerine göre IV. Mustafa’ya sunulmuş 13 şiir tespit edilmiştir. Biri mahlassız olan bu şiirler İhyâ, Fennî, Muhaşşî, Feyzî, Necîb, Hamdî, Es’ad, Râsih, Muhît mahlaslı şairlere aittir. Daha önce yayımlanmamış bu manzumeler muhteva açısında methiye, yeni yıl ve makam tebrik-nâmesi, cülûsiyye ve şitâiyye-hazâniyye türündedir. Makalede öncelikle Sultan IV. Mustafa hakkında kısa bir bilgi verilecek, ardından 13 manzume; şairleri, şekil ve muhteva özellikleri açısından değerlendirilecektir. Makalenin sonunda şiirlerin çeviri yazılı metinleri okuyucuların istifadesine sunulacaktır.
Keywords : Methiye, Cülûs, Tebrik-nâme.