Kumluca ve Finike Yörelerinde Azotlu Gübrelerin Çevre Kirliliğine Etkilerinin Belirlenmesi

Authors : Selim TOKMAK, A Turgut KÖSEOĞLU

Pages : 91-103

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 1995-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Kumluca ve Finike yörelerinde turunçgil ve örtü altı domates yetiştiriciliğinde kullanılan azotlu gübrelerin çevre kirliliği üzerine olan etkileri, özellikle yeraltı sularının kirlenmesindeki rolleri araştırılmıştır. Bu amaçla, yöredeki dört adet turunçgil bahçesinden ve domates üretimi yapılan bir seradan toprak örnekleri ile, sulama suyu olarak kullanılan artezyen sularından, drenaj sularından ve yöredeki belli başlı akarsu, dere, kaynak ve şebeke sularından üç dönemde su örnekleri alınmıştır. Birinci dönemde toprak örneklerinde fiziksel ve kimyasal analizler, su örneklerinde ise sulama suyu kalitesine yönelik analizler yapılmıştır. Ayrıca, toprak ve su örneklerinde her üç dönemde de N03\` analizi yapılmıştır. İncelenen artezyen sularının 2.0-38.4 ppm, kaynak sularının 1.5-2.6 ppm ve şebeke sularının ise 2.1-13.3 ppm arasında değişen miktarlarda N03\` içerdiği, bu seviyelerin ise Dünya Sağlık Teşkilatı\`nın insert ignore into journalissuearticles values(WHO); içme suları için bildirdiği 50 ppm sınırının altında olduğu belirlenmiştir. Ancak, başta sera drenaj suyu olmak üzere, drenaj ve dere sularındaki N03\` seviyesinin diğer su örneklerine göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Sera drenaj suyunun N03‘ içeriği, 49.8 - 250.0 ppm değerleri arasında değişirken, Kavur deresi suyunun ise 10.1 - 69.5 ppm değerleri arasında değişim gösterdiği saptanmıştır. Drenaj ve Kavur deresi sularındaki yüksek N03\` seviyelerinin, gelecekte yeraltı sularındaki N03\` ile kirlilik düzeyinin daha yüksek boyutlara ulaşacağının habercisi olduğu düşünülmektedir.
Keywords : Azotlu Gübre, Çevre Kirliliği, drainage water