İslam Düşüncesinde Otoritenin Tarihsel ve Teolojik Kurulumu: Allah’ın ve Sultân’ın Mutlaklığı Üzerine Tartışma

Authors : Mehmet EVKURAN

Pages : 36-62

Doi:10.17131/milel.324213

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2017-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk Müslüman neslin yaşadığı en önemli sorun iktidarın yeniden-kurulması olmuştur. Konu din tarafından doğrudan belirlenmediği için, oldukça zengin ve hareketli tartışmalar yaşanmıştır. Siyasette herkesi memnun edecek nihaî bir ..zümün bulunmadığı düşünüldüğünde, Müslüman toplumunda da ilk anda ‘rahatsız’ bir kesimin oluştuğu anlaşılır. ‘Rahatsız ve memnun olmayan’ isimler, zamanla toplumsal bir muhalefet simgesi haline getirilmiştir. Toplumda somut iktidar mücadelesi sürerken, bunun yanında entelektüel alanda otorite de tanımlanmaktaydı. Kurulu düzeni normalize eden teolojik söylemin yanında, itirazı ebedîleştiren ve mevcudu sorgulayan bir başka teolojik söylem de gelişmiştir. Bunun yanında bazı saf teolojik tartışmalar da dolaylı olarak kendi iktidar tasavvurlarını kurmuşlardır. Toplumsal ve tarihsel rekabet hem iktidar hem de dinî inanç düzeyinde yaşanmıştır. Müslüman mirası da bu rekabet ve mücadelenin anlatımlarını yansıtmaktadır. Bu çalışmada, İslam düşüncesinde siyasal düşünme tarzının ortaya çıkışı, iktidarın kurulması, mevcut iktidara destek sunan ya da muhalefet eden anlayışların teolojik kurguları ele alınacak, Tanrı’nın otoritesinin dünyev. siyasete ve gü. arayışına nasıl dahil edildiği sorunu, FETÖ üzerinden tartışılacak, bir kelam tartışması olan sıfatlar konusunun, ahlak p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 9.0px Helvetica} tasavvuru dolayımında otoriteye yansımaları incelenecektir.
Keywords : Otorite, Tanrı tasavvuru, ahlâk, sıfatlar, mutlak