Gelenek ve Kanon Dışı: Safiye Erol ve Peyami Safa’da Geleneğin Kullanımı

Authors : Çiğdem Buğdayci

Pages : 115-133

Doi:10.56074/msgsusbd.1377593

View : 144 | Download : 159

Publication Date : 2023-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, kanon dışı edebiyatın dil içerisinde "söylenemeyeni” ifade etme kapasitesine sahip olduğunu ileri sürmektedir. Bu iddiayı desteklemek için kanonik romana bir örnek olarak Peyami Safa’nın Fatih-Harbiye’si ile Safiye Erol’un kanon dışında kalan eserleri, edebî ve kültürel gelenekle kurdukları ilişki bağlamında incelenmektedir. Müslüman Türk toplumunun yerleşik kültürel değerlerine bağlı kalan Safa’nın aksine, Erol geleneği ustalıkla anlatılarına dâhil ederek Türk edebiyatında büyük ölçüde keşfedilmemiş bir alana yönelir. Bu gelenek, özellikle Osmanlı şiirinde bulunan bir dizi imge ve metaforla karakterize edilen aşk kültürüdür. Erol’un eserleri "kadın edebiyatı” etiketinin ötesine geçerek Osmanlı aşk kültürünü cumhuriyetçi yeni Türk toplumu içinde yeniden yorumlar. Bu süreçte Doğu/Batı, geleneksel/modern ve söylenemeyen/söylenebilen gibi ikilikler arasında ustaca manevralar yapar. Romanlarındaki derinlik ve zenginlik ile geleneğe dair getirdiği yorumun, kanon dışı edebiyatın kullanılmayan ifade potansiyeline işaret ettiği iddia edilmektedir.
Keywords : Kanon, kanon dışı, gelenek, aşk, Safiye Erol, Peyami Safa, Türk edebiyatı