Irk, Din ve İşçi Gruplaşmaları Bağlamında Osmanlı Sendikaları

Authors : Mehmet ALAN

Pages : 504-521

Doi:10.19059/mukaddime.522407

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2019-11-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin iktisadi yapısının üç özelliği vardır; bunlar fiskalizm, gelenekçilik, iaşeciliktir. Gelenekçi bir konumda olan Osmanlı iktisadı, değiştirilmesi gerekmiyorsa geçmişten gelen uygulamayı devam ettirmiştir. Gerektiğinde uygulamayı ıslah etmiş ve kökten bir değişime yol açmamıştır. Ancak 19. yy.’da dünyada meydana gelen devrimler küresel niteliğe sahiptir. 19. yy.’da tohumu atılan milliyetçi düşünceler, sanayi alanındaki değişimler ve dönemin ruhu olan “özgürlüğü” yakalayabilmek için yapılan devrimler, modern dünyanın tamamını etkilemiştir. Bu etkiden Osmanlı Devleti devlet ve toplum bazında uyumu ya da direnişi sağlayamamıştır. Bu olaylar neticesinde ortaya çıkan sınıflaşma, Osmanlı Devleti’nde daha mikro düzeyde kendisini göstermiştir. Osmanlı işçi sınıfı mikro anlamda görülebilen ayrışmaların en göze çarptığı gruptur. Normal şartlar altında, işçi sınıfının emek sömürüsü karşısında birleşmesi beklenirken, Osmanlı’da işçi sınıfı birleşme yerine daha çok ayrışmıştır. Bu çalışma genelde Osmanlı işçi sınıfının, spesifik olarakta İstanbul reji işçi sendikalarının neden birleşemediği üzerine bir çalışmadır. Çalışma, işçi sınıfları arasındaki ayrılıkların milliyet ve din eksenli farklılıklardan kaynaklandığını göstermektedir.
Keywords : Osmanlı Devleti, Sendika, Reji Şirketi, Milliyetçilik, Proleterya