Şîîra Moderne Ya Kırmanckî (Zazakî) De Wuslat Û Fîraq

Authors : Pınar Yıldız

Pages : 162-180

Doi:10.19059/mukaddime.1508386

View : 100 | Download : 79

Publication Date : 2024-10-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Na xebate de ma do hewl bidê ke mefhûmê “wuslat û fîraq”î yo ke morê xo dayo şîîra rojawanî ro, şîîra moderne ya kirmanckî (zazakî) ser o senîn hewa tesîr kerdo, ey ser o vinderê. Şîîra zazakî de temayê ke zaf zêde ameyê şuxulnayene meseleyê komelkîyî, exlaqîyî û eşq o. Bîlhesa temaya eşqî şîîra moderne ya zazakî de zaf zêde ameya şuxulnayene. Nê ra zî girêdaye mefhûmê “wuslat û fîraq”î zî nê şîîran de, goreyê terz û uslûbê nuştoxan ameyo şuxulnayene. Çike edebîyatê rojhelatî de, manzûman; cîyabîyayîş û dûrîmendişê aşiq û maşûqî ra hêz girewto. No cîyabîyayîş yeno yew merhele ke şaîr (aşiq), mîyanê dejê cîyamendişî de hende vindî beno ke êdî nêwazeno bireso “waştîya xo.” Edebîyatê tesewufî de mefhûmê “wuslat û fîraq”î eşqê îlahîyî temsîl keno. Nê ewnîyayîşî de pêresayîş çîyêko bêîmkan o. Coka “wuslat û fîraq” yew rayero dûr û zehmetin o ke hem derdê cîyamendişî tede est o hem zî layîqê a roja pêresayîşî bîyayîş zaf muhîm o. Şîîrê zafê şaîranê kirmancan de ma derd, keder û îsyanê cîyabîyayîşî vînenê ke şaîrî bi bêîmkanîya xoresnayîşê waştîye nalenê. Şîîra moderne ya zazakî de zafane wuslat û fîraq seba eşqê fanîyî ameyo qestkerdene yanî nê şîîran de qestêko tesewufî çin o. La reyna zî goreyê terzê nuştoxan mefhûmê wuslat û fîraqî eşqîno bibedilîyo.
Keywords : vuslat ve firak, şiir, modern zaza şiiri, aşk, modern zaza edebiyatı