Multipl Skleroz Tanısı Olan Hastaların Öz Yönetim Düzeylerinin Belirlenmesi

Authors : Dilan Deniz Akan, Melike Batum

Pages : 222-228

Doi:10.46413/boneyusbad.1526406

View : 26 | Download : 39

Publication Date : 2025-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Araştırmada, multipl skleroz tanısı olan hastaların öz yönetim düzeyleri ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini, basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen ve örneklem seçim kriterlerine uyan 126 multipl skleroz hastası oluşturmuştur. Veriler, katılımcıların sosyodemografik özelliklerini içeren “Katılımcı Tanıtım Formu” ve “Multipl Skleroz Öz Yönetim Ölçeği – Türkçe Versiyonu” aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, bağımsız gruplarda t testi ve One Way Anova testi kullanılmıştır. Post-hoc analizler için Bonferroni testi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmada, hastaların yaş ortalamalarının 41.86 ± 5.17 yıl ve tanı süreleri ortalamalarının 4.47 ± 3.11 yıl olduğu; %64.3’ünün kadın, %73.8’inin evli ve %43.7’sinin ise lise mezunu olduğu belirlenmiştir. Hastaların Multipl Skleroz Öz Yönetim Ölçeği toplam puanlarının 76.48 ± 17.65 olduğu; yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve ek hastalık varlığı gibi değişkenlerin öz yönetim puanlarında istatistiksel olarak anlamlı fark yarattığı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak, katılımcıların orta derecede öz yönetim düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Buna göre; ülkemizdeki multipl skleroz hastalarında öz yönetim düzeyini belirleyecek daha fazla sayıda çalışma yapılmasının, hastaların öz yönetim düzeyini arttıracak öz yönetim programları hazırlanarak uygulamaya geçirilmesinin ve sağlık profesyonellerinin hastaların öz yönetim düzeylerini olumlu yönde etkileyecek stratejiler konusunda bilgilendirilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.
Keywords : Multipl skleroz, Öz yönetim, Nöroloji