Yedi Bölgeden Yedi Osmanlı Hükümet Konağına İlişkin Mimari Bir Analiz

Authors : Hacer Nur TÜRKMEN

Pages : 133-149

Doi:10.26835/my.1196162

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2023-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat Fermanı ve sonrasındaki yenilikler, Osmanlı’da İstanbul merkezli olmak üzere tüm Anadolu kentlerinde karşılık bulan bir dönüşümü beraberinde getirmiştir. Bunun etkisiyle yeni mekan türlerine ihtiyaç duyulmuştur. Sosyal hayatın, kentlerin, ideolojinin farklılaşması mekan üzerinden okunmak istendiğinde başta gelen yapı türlerinden biri hükümet konağı olmaktadır. Geç Osmanlı dönemi dinamiklerinin neler olduğunu anlamak, dönem içerisinde üslup birliğinin sorgulanması, İstanbul merkezli dönüşümlerin günümüz Türkiye coğrafyasını kapsayan bölgelerde nasıl var olduğu, hükümet konaklarının mimari unsurlarına ek olarak neler söylenebileceği ve kentle ilişkileri gibi konular bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Sözü edilen değişiklikler ve yapım süreçleri Cumhuriyet’in ilanından sonra da karşılık bulmuştur, hükümet konakları yeniden yapılmış veya onarılarak kullanılmaya devam edilmiştir. Bu çalışmanın kapsamında Cumhuriyet’e değin yapı türünün ilk ortaya çıktığı dönem dinamikleri incelenmiştir. Tanzimat’tan günümüze kadar olan sürecin çok girdili ve uzun bir süreç olmasının, analizi karmaşıklaştıracağı düşünülerek çalışmanın tarih aralığı sınırlandırılmıştır. Tanzimat sonrası Osmanlı’daki dönüşümlerin, batılılaşma etkilerinin İstanbul dışında Anadolu’nun diğer alanlarında nasıl karşılık bulduğunu anlamak için de çalışmanın coğrafi kapsamı sınırlandırılmış ve Osmanlı’nın o dönemki hükümet konaklarından yalnızca Türkiye sınırları içinde kalan hükümet konakları ele alınmıştır. Bu sınırlar içerisinde olan yedi bölgeden örnekler ele alınarak bölgelere bağlı farklı girdilerin etkilerinin olup olmadığı veya neler olduğu analiz edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Hükümet Konağı, Tanzimat, Osmanlı Batılılaşması, Tip Proje