Ahşap Çandı Camilerin Mimarisi ve Koruma Önerileri: Kocaeli Orhan Gazi (Işıklı) Camisi Restorasyonu

Authors : Gülçin Kahraman

Pages : 883-909

Doi:10.26835/my.1255239

View : 134 | Download : 113

Publication Date : 2023-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahşap çandı, tarih öncesi devirlerden 19. yüzyıla kadar uygulanmaya devam eden, ahşapların üst üste yığma sistemde inşa edildiği, özellikle Karadeniz Bölgesinde görülen bir yapım tekniğidir. Ahşap tomruk veya kerestelerin çandı tekniğinde oluşturduğu dörtgen kasnak duvarları, temelsiz olarak toprağa oturtulmaktadır. Erken Osmanlı döneminde ilk fethedilen bölgelerde ibadet ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılamak üzere ahşap çandı sistemli çok sayıda cami inşa edildiği görülmektedir. Özellikle Kocaeli, Sakarya ile Samsun arasındaki bölgede, Orhan Gazi döneminden kalma pek çok çandı cami vardır. Kırsal mimaride serender, depo ve mescit yapılarında görülen bu teknikle yapılmış yapıların birçoğu metruk durumda olup, kaybedilmeye yüz tutmuş mimari miras değerleridir. Bu çalışmada Kocaeli ili, İzmit ilçesi, Bağlıca Köyü’nde yer alan Orhan Gazi (Işıklı) Camisi’nin mimari özelikleri, yapım tekniği ve malzemeleri, dönem içerisinde aldığı ekler ve koruma sorunları mimari belgeleme çalışmaları ile yapının özgününe ilişkin izler üzerinden analiz edilmiştir. Ahşap çandı sistemli yapıların sürdürülebilirliğinin sağlanmasında özgün mimarisinin, yapım tekniğinin ve malzemesinin korunması ile günümüz ihtiyaçlarına cevap verecek alt yapı planlamalarını bir arada düşünülmesi, restorasyon çalışmalarının özenle yürütülmesi gerekmektedir. Yerel halk için manevi önem taşıyan Işıklı Camisi, restorasyon çalışmalarının ardından tekrar kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada yapının mimari özellikleri ile onarım müdahaleleri değerlendirilmiştir.
Keywords : Çandı Tekniği, Ahşap Camiler, Işıklı Camii, Mimari Koruma, Restorasyon