MODERN ARAP ŞİİRİNDE DUYULARIN AKTARIMI

Authors : Ayşe Hümeyra SÜZEN

Pages : 29-56

Doi:10.32330/nusha.794804

View : 20 | Download : 5

Publication Date : 2021-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :“Duyuların Aktarımı” yahut “Duyular Arası İlişkiler Teorisi” adı verilen teori edebi sanatlardan mecaz sanatı altında ele alınmaktadır. Duyuların aktarımı, insanı konu edinen her alanda, özellikle felsefe, psikoloji, gibi disiplinlerde karşılık bulmuştur. Bu bağlamda yalnızca bir edebi sanat olarak değil, insana dair düşünce ve ruh alanlarında da varlık bulmuştur. Doğadaki canlı ve cansız her şeyin bir ilişki ve insicam içerisindeki bütünlüğünü ve görünen her şeyin ardında gerçekte başka anlamlar olduğunu savunan İlişkiler Teorisi, 1800’lü yıllarda Fransa’da ortaya çıkan Sembolizm akımının bir uzantısı olarak ortaya çıkmıştır. Baudelaire’in temel taşlarını ortaya koyduğu bu teorinin edebiyata bir dil sanatı olarak yansıması ise Duyuların Aktarımı ile gerçekleşmiştir. Duyu organlarının görevlerinin birbirine atfedilmesi, zaman zaman birbirinin yerine koyulması, bir mananın birden fazla duyu organı ile anlaşılması ve sanatla birleştirilerek ortaya koyulması olarak açıklanabilen bu edebi sanatın Arap dil ve edebiyatındaki varlığı ise Fransız Sembolizminden çok daha eski zamanlara dayanmaktadır. Bu çalışmada Arap Edebiyatında “Terâsulu’l-Havâs yahut et-Terâsulu’l-Hissî” olarak isimlendirilen Duyuların Aktarımı sanatının temelini oluşturan İlişkiler Teorisi teori hakkında bilgi verilmiş, Klasik Arap şiirinde, Kur’an-ı Kerim’de ve Türk edebiyatındaki kullanımlarına dair örnekler verilmiş ve bu sanatın Modern Arap şiirindeki yeri ve kullanımı çeşitli örnekler üzerinde incelenmiştir.
Keywords : İlişkiler Teorisi, Duyuların Aktarımı, Terâsulul Havâs, Modern Arap Şiiri, Sembolizm