Bankaların Çekirdek Dışı Yükümlülüklerinin Banka Sisteminin İstikrarına Etkileri: Yükselen Ekonomiler ve Türkiye

Authors : Gülçin KAZAZ

Pages : 42-59

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2020-01-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Kredi talebi, çekirdek yükümlülük olarak kabul edilen, mevduat artışından daha hızlı yükselmeye başladığı dönemlerde bankalar bu talebi karşılamak için alternatif dış kaynaklara yani çekirdek dışı yükümlülüklere yönelmektedirler. Güncel bilimsel çalışmalar, borçların vadesinin yanı sıra borç kaynağının da yapısını inceleyerek, finansal sistemin işleyişini açıklayan yeni veri setleri yardımıyla, çekirdek dışı yükümlülüklerin kriz potansiyelini araştırmaktadır. Bilindiği gibi banka krizleri, bankaların likidite sıkıntısı nedeniyle ödeme güçlerini kaybetmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bankalar kriz dönemlerinde nakit sıkışıklıklarını varlık satışı yoluyla çözmek zorunda kalabilirler. Bu durumda varlıkların nakde çevrilme hızı ve piyasada oluşan anlık değeri önem kazanmaktadır. Banka sisteminin krize girme potansiyelinin değerlendirilmesi açısından, sermaye yeterliliği ve likit olma durumu ayrı ayrı değerlendirilmesi gereken ölçütlerdir. Yapılan çalışmalar, kriz dönemlerinde oluşabilecek sermaye açığının hesaplanmasının gerekli dengelerin sağlanmasında öncü bir gösterge olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Türk bankacılık sektörünün çekirdek dışı yükümlülükleri 2012 yılından itibaren artış trendindedir. Kredi / GSYH açığı yükselerek genel trendden ayrılmakta, kârlılıkta azalma, tahsili gecikmiş alacaklarda artış, reel sektörde yüksek borçlanma görülmektedir. Bu tespitler ışığında, çalışmamızda bir kriz dinamiği olarak çekirdek dışı yükümlülüklerin Türk bankacılık sektörünün istikrarına etkileri ele alınmıştır. Elde ettiğimiz bulgular çekirdek dışı yükümlülüklerde ki artışın sistemin istikrarını tehdit ettiği yönündedir.
Keywords : Banka çekirdek yükümlülükleri, finansal kriz, çekirdek dışı yükümlülükleri