Realpolitik Please: Ottoman Religious Policy on the Eve of World War One in a Letter from the Kadi of Bagdad to the Sheikhulislam

Authors : Ali Suat ÜRGÜPLÜ

Pages : 297-331

Doi:10.18589/oa.570016

View : 13 | Download : 19

Publication Date : 2015-03-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Zamanın Bağdat Kadısı Ali Vehbi Efendi’nin şeyhülislamlığa yeni tayin olan Mustafa Hayri Efendi’ye yazdığı 2 Nisan 1914 tarihli bir mektup, hayret verici samimiyetteki üslubu ve son yılların Osmanlı Tarihi hakkında ifşa ettiği malumat bakımından dikkate değerdir. Mektubun özü, dinin Osmanlı-Arap ilişkilerindeki merkezî rolü ile – Arap vilayetlerinde ortalığı karıştıran bazı yayınların gösterdiği üzere – hükûmetin İmparatorluk merkezinde yaygın olan dinsizlik akımlarına karşı takındığı lâkayt tavrın bu ilişkilere verdiği zarardır. Mektup, insert ignore into journalissuearticles values(ulema da dâhil olmak üzere); zamanın Osmanlı Türk ricalinin Araplara tepeden bakan tavrına güzel bir örnek teşkil ederek din hakkındaki her türlü histen arınmış ve neredeyse Makyavelci yaklaşımlarını gözler önüne sererken tarihin nevi şahsına münhasır tefsiri de bu yazarın şahsında hem maddi bilgilerinin kalitesini hem de entelektüel seviyelerini ortaya koymaktadır.
Keywords : Şeyhülislam Mustafa Hayri Efendi, Bağdat Kadısı Ali Vehbi Efendi, 1909 1922 Osmanlı Tarihi, İkinci Meşrutiyet, Osmanlı İmparatorluğunda din ve dinsizlik, Arap Türk ilişkileri