Tüfekhane-i Âmire’yi Mamur Kılmak: Osmanlı Tüfek İmalatında Avrupalı Uzmanların Rolü

Authors : Serdal SOYLUER

Pages : 267-309

Doi:10.18589/oa.592185

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2018-09-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nin hafif silah üretim merkezi olarak kurulan Tüfekhane-i Âmire’de gerçekleştirilen tüfek imalatında Avrupalı uzmanların rolünü ele almaktadır. Makalede öncelikle Osmanlı ordusunda tüfek cinsi silahın ilk kez ne zaman etkin bir şekilde kullanılmaya başladığı ve bunların imal ve tamirlerinin nerelerde yapıldığı hakkında bilgi verilmektedir. Tüfeğin Osmanlı ordusunda ilk kez kullanılmaya başladığı devirden, devletin yıkılışına kadarki süreçte Osmanlı tüfekhanelerinde, özellikle Tüfekhane-i Âmire’de tüfek imalatının kimlerin denetiminde ve nasıl gerçekleştirildiğine, tüfekhanelerde istihdam edilen personel sayısına, uyruğuna ve Avrupalı uzmanların tüfek imalat sürecine etkilerine değinilmektedir. Daha sonra Osmanlı Devleti’nin merkez tüfek imalathanesi konumundaki Tüfekhane-i Âmire’yle, onun on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından sonraki uzantısı olan Zeytinburnu Silah Fabrikası’nda istihdam edilen Avrupalı uzmanların, özellikle silah teknolojilerinin hızla gelişerek savaşın sanayileştiği bir devirde Osmanlı hafif silah imalatına etkileri anlatılmaktadır.
Keywords : Osmanlı silah sanayi, Tüfekhane i Âmire, Zeytinburnu Silah Fabrikası, tüfek, teknoloji transferi, Avrupalı uzman