1455 Tarihli İstanbul Tahrir Defteri’nin Kayıp Sayfaları

Authors : Feridun M EMECEN

Pages : 287-317

Doi:10.18589/oa.862805

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-03

Article Type : Other Papers

Abstract :İstanbul’un fetihten hemen sonra yapıldığı bilinen 1455 tarihli tahririne ait defterin Halil İnalcık tarafından yayımlanması, İstanbul tarihi üzerinde çalışacaklar için çok kıymetli yeni bilgilerin ortaya çıkışına vesile teşkil etmiştir. Bu tahrir Os- manlı fethi öncesi İstanbul’u hakkında olduğu kadar, fetih sırasında tahribata uğra- dığı belirtilen şehrin durumu hakkında da son derece müdellel bilgiler vermektedir. H. İnalcık, defteri yayımlarken kendisine ulaşan fotokopi nüshadan hareket etmiş ve arşivlerde yaptığı tahkikata rağmen söz konusu defterin asıl nüshasına erişemediğini beyan etmişti. Öncelikle bu defterin aslının bir araştırmaya da konu olarak Topkapı Sarayı Arşivi’nde dağınık kayıtların yer aldığı bir derleme defterin içinde bulunduğu tesbiti yapılmıştı. Bu tesbitten hareketle tarafımdan yapılan inceleme sonucu ya- yımlanan defterin bir sayfasının fotokopi nüshada bulunmadığı, ayrıca daha önce dikkati çekmeyen bir başka Galata/Karaköy mahalleleri tahririnin daha mevcut bu- lunduğu görüldü. Bu araştırma notunda konuyla alakalı değerlendirmenin ardından eksik sayfaların metinleri okunarak bugünkü harflere aktarımı yapıldığı gibi yeni tes- bit edilen ve Karaköy mahallerini içine alan tam bir defterin tanıtımı, ne gibi katkılar sağlayacağı üzerinde duruldu. Ayrıca defterdeki kayıp sayfalar ile Karaköy mahalleri kayıtlarının orijinal görüntüleri de yazının sonuna eklendi. Böylece söz konusu def- ter parçaları, üzerinde yapılacak yeni çalışmalar için daha tam ve eksiklikleri nispeten giderilmiş halde istifadeye sunulmuş oldu.
Keywords : İstanbul, Tahrir Defteri, 1455 Tahriri, İstanbul Topografyası, Galata Tahriri, Karaköy Mahalleleri