MARMARİS MÜZESİ’NDEKİ AMPULLALAR

Authors : Ayşe AYDIN

Pages : 425-456

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2013-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Marmaris Müzesi’nde altı adet ampulla bulunmaktadır. Bunlardan ikisi Knidos buluntusudur insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 3.6);, diğerleri satın alma yoluyla müzeye kazandırılmıştır insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 1-2.4);. Ampullalardan birinin müzeye satın alınmakla birlikte, fotoğrafının yayınlandığı makale aracılığıyla Knidos buluntusu olduğu belirlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 5);. Ampullaların yassı oval formlu gövdeleri, kısa-silindirik boyunları, boyunda taşınması için gövde üzerindeki omuz bölümü iki yanında birer ip deliği ya da küçük kulakçıkları vardır. İki ampullada figürlü tasvir yer alır insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 5-6);. Yüzlerden birinde kemer içine alınmış aziz figürü, diğerinde ise sadece aziz figürüne yer verilmiştir. Diğer ampullalarda her iki yüzdeki tasvir aynıdır. Bunlardan ikisinde madalyon içinde haç insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 2-3);, birinde kemer içinde altar/kaide üzerinde haç insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 4);, diğerinde ise stilize midye tasviri insert ignore into journalissuearticles values(Kat. Nr. 1); konu olarak seçilmiştir. Geç Antik-Bizans Dönemi’nde farklı malzemelerden üretilen ampullalar, Kutsal Topraklara ve hac merkezlerine giden hacılar tarafından içlerindeki koruyucu, şifa verdiğine inanılan kutsal sıvı için satın alınmış ve beraberlerinde yaşadıkları yerlere götürülmüştür. Marmaris Müzesi’ndeki ampullaların benzerleri, Anadolu’nun batısındaki kazılarda yoğun olarak bulunmuştur. Bu nedenle Batı Anadolu’daki Geç AntikBizans Dönemi’nin bazı önemli kentlerindeki atölyelerde birbirinin benzeri, bazen de aynısı ampullaların seri üretildikleri kabul edilir. Bu üretime neden olan talebin daha çok Kutsal Topraklara ya da hac merkezlerine gidemeyen inananlardan geldiği ve hacı olamayanların da bu kutsallıktan pay almak amacıyla ampullaları satın aldıkları düşünülebilir. Benzer örnekler ışığında Marmaris Müzesi’ndeki ampullalardan Kat. Nr. 1-2 6. yüzyıl ile 7. yüzyıl başları arasına, diğerleri ise 4. yüzyıl sonu ile 5. yüzyıl arasına tarihlendirilebilir.
Keywords : Ampulla, Marmaris Müzesi, Geç Antik Bizans Dönemi, Knidos, Kutsal Topraklar, Aziz