TBMM TARAFINDAN DEVLET KURUMLARINA ÜYE ATANMASI İŞLEMİNİN HUKUKİ REJİMİ

Authors : Ahmet NOHUTÇU, Nazlı Ece ÖZİN

Pages : 59-71

Doi:10.32002/ombudsmanakademik.439075

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2015-07-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Makalenin konusu, TBMM tarafından çeşitli devlet kurumlarına başkan ve üye atanmasıdır. Meclis tarafından gerçekleştirilen üye atama işleminin hukuki rejimi incelenecektir. Devlet tasarrufları, yasama işlemleri, idari işlemler ve yargı kararları olarak üçe ayrılmaktadır. İlk olarak, yasama, yargı ve yürütme işlemlerinin idari işlemlerle kıyaslaması yapılacaktır. Sonrasında ise, idare işlevi ve idari işlem kavramları açıklanacaktır. Nihayetinde, konuyla ilgili Danıştay kararları esas alınarak Meclis’in atama işleminin hukuki niteliği tartışılacaktır. Devlet organlarının hukuki işlemlerini sınıflandırmak, söz konusu işlemlerin tabi olacakları yargı mercilerini tespit etmek açısından önem taşımaktadır. TBMM’nin Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenen işlemleri Anayasa’da sayılanlarla sınırlıdır. Üye seçimi işlemi, Anayasa’da sayılan işlemlerden biri değildir. Bu durumda, Anayasa Mahkemesi’ne üye seçimiyle ilgili başvuruda bulunmak mümkün değildir. Üye seçimi işlemlerinin idari işlem olarak kabulü, söz konusu işlemleri idari yargı denetimine tabi kılacaktır. Aksi halde, Meclis tarafından gerçekleştirilen işlemler yargı denetimi dışında kalmaktadır. Atama işleminin idari işlem olarak kabul edilmesi, maddi ölçüt esas alınarak mümkündür. Maddi ölçüt, hukuki işlemin içeriğine göre işlemi sınıflandırır. Maddi ölçüt uyarınca işlemi tesis eden organ önemli değildir.  Hukuk devleti ilkesi gereğince, bütün devlet tasarruflarının yargı denetimine tabi olması gerekmektedir. Meclis tarafından gerçekleştirilen üye atanma işlemlerinin maddi ölçüt esas alınarak idari işlem olarak kabul edilmesi hukuk devleti ilkesine uygundur. Danıştay’ın RTÜK’le ilgili kararlarında da maddi ölçütü esas alarak, atama işlemini idari işlem olarak kabul ettiği görülmektedir.
Keywords : Meclisin İşlemleri, Yargısal Denetim, Yasama İşlevi, İdari İşlemler, İdare İşlevi