KÜLTÜREL DİRENİŞ PRATİĞİ OLARAK SİNEMA ANLATILARI ÖZELİNDE DÜNYADAN ARDA KALAN TOPRAKLARA, FİLİSTİN’E BAKMAK

Authors : Selim Beyazyüz

Pages : 229-278

View : 37 | Download : 48

Publication Date : 2024-08-19

Article Type : Review Paper

Abstract :14 Mayıs 1948’de İsrail’in Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesiyle başlayan ve Filistinliler tarafından El- Nakba (Felaket Günü) olarak anılan tarihten bu yana Filistinliler seslerini dünyaya duyurmaya çalışmakta ve var olma mücadelesi vermektedirler. Filistinliler, El Nakba’dan bu yana yaşadığı tahakküm ve sistemli yok edilme karşısında tüm ulus olarak itirazlarını dile getirmektedir. Dünyanın güncel madunları konumunda olan Filistinliler, yaşanan tüm olaylara askeri itirazlarının yanında kültürel diplomasisinin unsurlarından biri olan yumuşak güç kullanımı vasıtasıyla dünya kamuoyunda yer edinmek ve bu sorunun görünür olabilmesi için çabalamaktadırlar. Kültürel, sanatsal, felsefi açıdan yapılan bu itirazlar, Edward Said’in deyimiyle Filistin’in görünür olma mücadelesinin sessiz başkaldırısı olarak nitelendirilebilir. Filistin’in önemli yazarları, sanatçıları ve yönetmenleri dünya kamuoyunda Filistin’in haklı durumunun görünür olabilmesi adına üretimlerde bulunmaktadırlar. Çalışmanın çıkış noktası 1948 yılında Filistin topraklarında başlayan işgale, Filistin’in toplumun tüm kesimleriyle verdiği kültürel ve sanatsal direniş biçimlerinin neler olduğudur. Araştırmanın cevaplamaya çalıştığı sorular Filistin’in kültürel, sanatsal ve edebi açıdan adını dünyaya ne şekilde duyurduğu ve intifada olarak bilinen fiziksel mücadelenin yanında kültürel mücadelenin ne şekilde yürütüldüğüdür. Çalışmanın amacı, Filistin’in El- Nakba’sı ile başlayan var olma mücadelesini, kültürel direniş pratiklerinden biri olan ve yalnızca bir estetik yapı değil aynı zamanda toplumsal olay, buhran, sıkıntı ve toplumsal dönüşümlerden doğrudan ve dolaylı olarak etkilenen sinema anlatıları bağlamında irdelemektir. Çalışmada örneklem olarak seçilen ve yönetmenliğini Kasım Heval’in yaptığı Return to Haifa (Hayfa’ya Dönüş, Le Retour a Jaffa, 1982) adlı film, nitel metin çözümlemelerinden biri olan söylem analizi yöntemine göre irdelenmiş, yaşanan kolektif travma karşısında Filistin sinemasının kültürel direniş pratiklerine uygun anlatılar ürettiği, ulusal ve milli değerlerine bağlı kalarak var olma mücadelesi verdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Filistin, El Nakba, Kolektif Travma, Travmatik Gerçeklik, Kültürel Direniş