1830: Fransa’nın Cezayir’i İşgali, Abdülkadir’in Yükselişi ve Amerikan Kamuoyunda ‘Abdülkadir’ Hayranlığı

Authors : Adil BAKTIAYA

Pages : 143-170

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2016-07-14

Article Type : Research Paper

Abstract :19.yüzyılın pek çok ünlü yazar ve politikacısının kendi çağlarının en etkili simalarından biri olarak Abdülkadir adında, bütün resimlerinde İslami geleneksel giysiler içinde görünen bir Kadiriye şeyhini göstermesi bugünden bakıldığında son derece ironiktir. 19.yüzyılın ikinci çeyreğinde özellikle ABD’de Abdülkadir adındaki bu şeyhin kamuoyunda yaygın olarak bilindiği ve takdir edildiği, onun onuruna beste yapıldığı ve hatta yeni kurulan bir kente onun adının verildiği görülmektedir. Bu çalışmada 1830’daki Fransız işgaline karşı Cezayir halkını örgütleyen ve onlara liderlik eden Emir Abdülkadir el Cezayiri’ye Avrupa ve ABD’de bu ünü kazandıran tarihsel süreç ele alınmış, ardından ABD’deki Abdülkadir imajı bu ülkenin eski dünyanın olaylarına gittikçe artan ilgisiyle ilişkilendirilmiştir. Buna göre Abdülkadir’in ABD’de bu denli sevilmesi, Fransa’nın Cezayir’de işlediği katliamlara karşı duyulan insani bir tepkinin yanında Amerika’da oryantalist literatürü de doğuran ve gittikçe artan genel siyasi ve ekonomik bir ilginin ve Avrupa’nın çeşitli güçleriyle çeşitli alanlarda ortaya çıkmakta olan rekabetin ilginç bir sonucu olarak görülebilir.
Keywords : Cezayir, Abdülkadir, Oryantalizm, Amerika Avrupa Rekabeti