Türki Cumhuriyetler ve AB Kurucu Ülkelerinde Dijital Dönüşüm, Finansal Yapılar ve Ekolojik Etkenlerin İlişkilendirilmesi: Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Performans Değerlendirmesi

Authors : Resul Telli, İlhan Alemdar

Pages : 321-333

Doi:10.30586/pek.1586958

View : 29 | Download : 33

Publication Date : 2025-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanayi Devrimi ile birlikte artan doğal kaynak kullanımı ve doğa tahribatı, teknolojik inovasyon ve dijital ekonomiye geçişle çok daha farklı boyutlara ulaşmıştır. Hammaddeye yönelik yoğun talep karşısında, doğal kaynakların sürdürülebilirliğini güvence altına almak günümüzde tüm dünya ülkelerinin öncelikli gündemi haline gelmiştir. Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler tarafından Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) isimli evrensel bir eylem çağrısı yapılmıştır. 2015’te yapılan bu çağrı ile 2030 yılına kadar çevresel dengeyi sağlayıp dünyayı iklim değişikliğinden korumak ve gelir adaleti ile yoksulluğu sona erdirerek dünya ülkelerinde barışın ve refahın teminini sağlamak hedeflenmiştir. Bu hedefler, sürdürülebilirlik alanında atılan önemli bir adımı temsil etmektedir. Bu çerçevede hazırlanan bu çalışma AB kurucu ülkeleri ve Türki Cumhuriyetlerde sürdürülebilir kalkınma sürecinin dijital dönüşüm, finansal yapılar ve ekolojik etkenler arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışmada 2010-2023 yıllarına ait girdiler (araştırma ve geliştirme harcamaları, net yurtiçi kredi kullanım oranı, yıllık ortalama yağış oranı ve internet kullanan bireylerin oranı) ve çıktılardan (net ulusal tasarruflar, toplam işgücü, enerji kullanımı ve GSMH) oluşan değişkenler kullanılarak Malmquist Verimlilik (MI) analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda Türkiye, Tacikistan Kırgızistan, Özbekistan, Hollanda ve Lüksemburg sürdürülebilir kalkınmada toplam faktör verimliliği artan ülkeler olarak tespit edilmiştir. Diğer yandan analize katılan ülkelerden Kazakistan ve İtalya’nın toplam faktör verimliliği “1” skorunun altında hesaplanmıştır.
Keywords : Sürdürülebilir Kalkınma, Dijital dönüşüm, Ekolojik Tehdit, Malmquist İndeksi.