Yakın İlişkilerin Nörobiyolojisi

Authors : Özge SARAÇLI, Nuray ATASOY, Elif KARAAHMET

Pages : 414-427

Doi:10.5455/cap.20120425

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2012-12-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Temel duygu ve dürtülerin kaynağı limbik sistemin tersine neokorteks, insa-nın düşünme yeteneği, dil kullanımı, sembolik ve soyut düşünce becerilerinin kaynağını oluşturur. Limbik sistemden neokortekse uzanan yaygın nöral projeksiyonlar aracılığıyla duygular, algıdan akılcı karar vermeye kadar bilişlerin her yönünü etkiler. Entelektüel ve motor işlevleri korunmuş olmasına karşın karar verme becerileri ve duygusal işleyişin birlikte bozulduğu ventromedial prefrontal korteks hasarlı olgular, beynin işleyişinde duyguların öncelikli rolü olduğunu düşündürmüştür. Psikoterapi etkinliğinin sol prefrontal korteks işleyişiyle yakından ilişkili olduğu düşünülmektedir. Mantıksal düzeyde alınan kararlar stresli anlarda kolaylıkla değişmekte ve aynı sorunlar tekrar tekrar yaşanmaktadır. Çiftlerin stresli oldukları zamanlarda neden kendi bakış açılarında radikalleştikleri, kendilerini haklı, karşılarındakini haksız görme eğiliminde olduklarını bu durum açıklayabilir. Eşler arasında yaşanan eleştiri, küçük görme, savunuculuk ve donup kalma gibi özgül çatış-ma davranışları, amigdala aktivasyonuyla ilişkili fiziksel belirtilerle korelasyon göstermektedir. Bu nedenle kişilerin yeni düşünce ve davranış şekillerini uygulamadan önce duygusal süreçlerini fark etmeleri ve değiştirebilmeleri gerekir. Bu kavramlar ışığında bilişsel, davranışsal yaklaşımın yanında duygularla çalışan bir terapi tekniğinin daha başarılı sonuçlanacağını düşünmek yanlış görünmemektedir.
Keywords : Yakın ilişkiler, nörobiyoloji, eş terapisi