Kanser Sürecinde Üstbilişler, Psikolojik Sağlamlık ve Nüks Korkusu

Authors : Mehtap AĞAÇ, Yeter Sinem ÜZAR ÖZÇETİN

Pages : 693-706

Doi:10.18863/pgy.859242

View : 9 | Download : 13

Publication Date : 2021-12-25

Article Type : Review Paper

Abstract :Kanser, tüm dünyada sıklıkla görülen, bireyi hem fiziksel hem de psikolojik olarak etkileyebilen yaşamı tehdit edici bir hastalıktır. Kanser tanısı konulmasından yaşamın sonuna kadar olan ve sağkalım sürecini de içeren kanser yaşantısında, kanserin geri dönebileceğine veya ilerleyebileceğine dair endişeyi ifade eden nüks korkusu, bireylerin ve bakım verenlerinin en sık karşı karşıya kaldığı psikolojik sorunlardan biridir. Nüks korkusu klinik düzeye ulaştığında, bireyler ve bakım verenler üzerinde yaşam kalitesinde azalma, işlevsellikte bozulma, rol performansında yetersizlik gibi olumsuz etkiler oluşturabilmektedir. Bu süreçte bireyin farkındalık düzeyini oldukça artıran üstbiliş kavramı, bireyin algılamaları ve yorumlamalarının yanı sıra hastalık sürecinden olumlu ya da olumsuz etkilenme olasılığını etkileyebilmektedir. Ayrıca ruh sağlığında koruyucu ve geliştirici bir faktör olan psikolojik sağlamlık kavramı da bu süreçte kişinin süreçten daha az zarar görmesini sağlayabilmekte ve iyi oluşluğunu artırabilmektedir. Bu sayede birey baş etme sistemlerini daha etkin kullanabilmekte ve süreci daha iyi yönetebilmektedir. Bu makalenin amacı, kanser sürecinde bireyin süreçten en az düzeyde zarar görmesini ve iyi oluşluğunu sağlamak üzere incelenmesi gereken üstbilişler, psikolojik sağlamlık ve nüks korkusu kavramlarının kanser süreci ile ilişkisinin açıklanması ve sürece etkilerinin değerlendirilmesidir.
Keywords : Kanser, nüks korkusu, üstbiliş, psikolojik sağlamlık, sağ kalanlar