Çocuk İstismarına İlişkin Bilişler Ölçeği: Ebeveyn Formu

Authors : Yahya AKTU, Mücahit DİLEKMEN

Pages : 388-404

Doi:10.18863/pgy.995589

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kültürel normlar ve aile içi dinamikler çerçevesinde ebeveynlerin çocuk istismarına ilişkin bir takım yanlış inanışları veya bilişleri bulunabilmektedir. Bu bilişler aile ortamında sağlıksız iletişime, çocuğun ruhsal yapısının bozulmasına yol açabilmektedir. Sağlıklı bir aile ve toplum yetiştirmek için ebeveynlerin çocuk istismarına ilişkin bilişlerinin belirlenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada ebeveynlerin çocuk istismarına ilişkin bilişlerini ölçen bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmanın çalışma grubunu Siirt ilinde ikamet eden 794 ebeveyn oluşturmaktadır. Ölçek geliştirme sürecinde yapı geçerliliğini sağlamak amacıyla açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları yürütülmüştür. Açımlayıcı faktör analizine göre ölçek üç boyutlu yapının toplam varyansın % 50.36’sını açıkladığı görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizine göre ölçeğin model uyumu test edilmiş ve uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları kapsamında tüm ölçeğin iç tutarlılık, iki yarı güvenirliği ve test-tekrar test güvenirlik katsayılarının yüksek olduğu görülmüştür. Ölçeğin ölçüt bağlantılı geçerliliğini test etmek üzere Çocukların Cinsel İstismarına İlişkin Mitler Ölçeği, Çocuk İhmali ve İstismarı Farkındalık Ölçekleri arasındaki ilişkilerinde orta ve yüksek düzeyde bir ilişkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Toplam 18 madde ve üç faktörlü yapının alt boyutları çocuk ihmaline ilişkin bilişler, istismar eylemine ilişkin bilişler ve istismarla başa çıkmaya ilişkin bilişler şeklinde belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.
Keywords : Çocuk istismarı, bilişler, ölçek geliştirme, ebeveynler