İRAN VE ERMENİSTAN: SEMBİYOTİK BİR İLİŞKİ
Authors :
Pages : 153-172
View : 9 | Download : 7
Publication Date : 2011-10-01
Article Type : Research Paper
Abstract :Bu makalenin amacı kültürel ve ekonomik farklılıklarına rağmen aslındaErmenistan ve İran’ın siyasi sebeplerle partner ülkeler olduğu gerçeğiniortaya koymaktır. İran ve Ermenistan enerji ve ekonomik çıkarlar etrafındaşekillenen bir simbiyotik bir ilişki gibi görünürken aslında basitçe siyasimenfaatlerden kaynaklanmaktadır. İran din temelli devlet yapısına rağmensadece Müslüman milletlerle değil aynı zamanda Hristiyan devletler ile de iyiilişkilere sahiptir ve Ermenistan da buna dâhildir. Ermenistan’ın içindebulunduğu kapalı coğrafyasının dışına çıkabilmek için kendisi ile işbirliğiyapmaya hazır tüm dostlarına ihtiyacı olduğu doğrudur. Azerbaycan’ınDağlık Karabağ çatışmasından bu yana uzun süreli bir düşman olması,Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nin de Azeri görüşünü desteklemesi,Ermenistan’ı bölgede izole etmektedir. Rusya bir ebeveyn ve askeri müttefikolarak Ermenistan’a en büyük desteği vermektedir. İran ise nükleer kapasitesibulunan bölgesel bir müttefik konumundadır. İran ile karşılaştırıldığındaErmenistan’ın bir devlet olarak İran’a önerebileceği bir şey bulunmazkenİran’daki Azeri ayaklanması tehdidine karşı bir siper görevi görmektedir.Aralarındaki ilişki simbiyotik ve işlevsel görünse de izole edilmiş birErmenistan ve nüfusunun %18’ini oluşturan Azeri nüfusu kendisine bir tehditolarak gören İran birbirleriyle anlaşmak durumundadır. Öncelikle ikiliilişkilerin tarihi kısaca incelenecektir. İkinci olarak İran ve dış politikasınadeğinilecektir. Üçüncü olarak Ermenistan dış politikası değerlendirilecektir.Dördüncü olarak ikili ilişkiler açısından en önem taşıyan konular olan enerji,ekonomi ve Dağlık Karabağ sorunları tartışılacak, beşinci olarak İran veErmenistan’ın aralarındaki farklılıklara rağmen neden müttefik kalmayadevam edecekleri betimlenecektir. Temel argüman İran gibi bölgesel birgücün Ermenistan gibi küçük bir ülkeye neden müttefik olarak ihtiyacı olduğufikri çerçevesinde incelenecektir. Ermenistan’ın İran’a ne sunabileceği gibisorular cevaplanacaktır. Son olarak, bölgesel güç ve küçük güç farklılıklarınadeğinilerek makalenin genel bir değerlendirmesi sunulacaktırKeywords : Ermenistan dış politikası, Azerbaycan, Enerji, Avrasya, İran dış politikası