Osmanlı Belâgat Kitaplarında Leff ü Neşr Sanatı

Authors : Muhittin ELİAÇIK

Pages : 211-218

View : 21 | Download : 13

Publication Date : 2018-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Söz ve mana sanatlarının örneklerle açıklandığı, üç bölümden oluşan belâgat kitapları edebî sanatların farklı ad ve tasniflerle verilebildiği kitaplardır. Tanzimat sonrasında sayıları epey artan belâgat kitaplarında açıklanan temel sanatlardan birisi de leff ü neşr olup Miftâhu’l-Ulûm’dan itibaren hemen her belâgat kitabında yerini almıştır. Toplayıp yaymak anlamına gelen leff ü neşr sanatı, birkaç sözü bir araya topladıktan sonra bunların her birine ait olan hükümleri art arda sayıp söylemektir. Mürettep ve gayrimürettep olarak ikiye ayrılan bu sanat, şiir ve nesirde en çok kullanılan mana sanatlarındandır. Bu sanat, şiir veya inşada alt alta ya da yan yana sıralanmış kelimeler hâlinde karşımıza çıkabilmektedir. Arap harfli Osmanlı belâgat kitaplarında genellikle, Miftâhu’l-Ulûm’un özeti Telhîsü’l-Miftâh’tan tarif ve tasnif edilmiş olan bu sanat, bu makalede Miftâh ve Telhîs yanında, belli başlı Osmanlı belagat kitaplarından incelenerek analitik biçimde ortaya konulacaktır
Keywords : Leff ü neşr, Arap harfli, belâgat, tarif, tasnif