Depremleri Anlamlandırma ve Açıklama Biçimlerinin Sismik Risk Azaltma Süreçlerine Etkisi Açısından 2011 Van Depremleri

Authors : Mehmet Baki BİLİK

Pages : 229-237

Doi:10.32569/resilience.605213

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Depremlerin nedeni bilimsel olarak izah edilmediği dönemlerde, bu “korkunç” olay günahların bedeli, ihtar veya benzer mistik, metafizik süreçlerle açıklanmaktaydı. Neyse ki bilimsel gelişmelerle beraber depremlerin hangi süreçlerle oluştuğunu çağımızda izah edebilmiş bulunmaktayız. Fakat bilimsel izahlara rağmen depremler bazı kesimler için hala mistik süreçlerin bir ürünü, yaratıcının bir cezası olarak yorumlanabilmektedir. Nerede, ne zaman ve ne şiddette olacağı hala kestirilemeyen depremlerin yarattığı kaos, ardından bıraktığı ölüm, yıkım ve gözyaşları insanların bu olayı irrasyonel süreçlerle açıklamaya zorlayabilmektedir. Depremleri doğaüstü süreçlerle açıklayanlar yaşanılanları kader kabul edip, maddi koşullarıyla bu tehlikeye karşı direnme pratiğinden de vazgeçebilmektedirler. İrrasyonel bir tehdide cevap da irrasyonel olabilmekte dolaysıyla ahlaksızlığın veya günahların karşılığı olan depremlerden korunmanın yolu da pekâlâ günah işlememek veya yaratıcının buyruklarına itaat etmekle mümkün görülür. Nihayetinde depremi anlama, açıklama biçimi beraberinde baş etme pratiği de doğurmaktadır. Bu araştırma, tüm bu süreçleri 2011 Van Depremleri’ne maruz kalmış bireyler üzerinden test etmektedir. Depreme maruz kalmış 225 kişinin bu olayı anlama ve anlamlandırma süreçleri ile hazırlık durumlarını sosyoekonomik özellikleri üzerinden değerlendirmektedir. Yapılan tespitlerde sosyoekonomik özelliklerin depremi ampirik süreçlerle açıklama veya anlamlandırma mekanizmaları üzerinde etkili olduğu gözlenmiştir. Benzer şekilde depreme risk azaltma çalışmaları ile katılımcıların gelir düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki görülmüştür.
Keywords : deprem, risk azaltma, anlamlandırma atfetme, 2011 Van Depremleri