Demanslı Bireylerin Ajitasyon Yönetiminde Aromaterapinin Kullanımı

Authors : Tuğçe TÜRTEN KAYMAZ, Leyla ÖZDEMİR

Pages : 147-150

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2018-10-13

Article Type : Review Paper

Abstract :Demans hastalığının orta ve ileri evrelerinde bilişsel belirtilere ek psikiyatrik ve davranışsal belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bu belirtiler arasından en sık rastlananı olan ajitasyon, bakım verende fiziksel, sosyal ve ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Bunun sonucu bakım yükü artan bakım veren, öfkeli, sabırsız olabilmekte, bakımdaki sonuçları ile de hastanın ajitasyon davranışı artırmaktadır. Zorlayıcı nitelikte olan bu belirtiler, hastalığın acilen ele alınmasını ve tedavisini gerektirmektedir. Psikiyatrik ve davranışsal belirtilerin farmakolojik tedavisinde kullanılan antipsikotik ilaçların, ciddi ve ölümcül yan etkilerinden korunmak için demans tedavisinde kullanımının sınırlandırılması önerilmektedir. Kılavuzlar, demansa bağlı psikiyatrik ve davranışsal belirtilerin tedavisinde öncelikle farmakolojik olmayan uygulamaların tercih edilmesini önermektedir. Ajitasyon davranışının yönetilmesi ile hastaya ve bakım verene ilişkin sorunların giderilmesi, bakım yükünün, bakımevine yatışların ve hastalık maliyetinin azalması sağlanabilir. Koku ile tedavi anlamına gelen aromaterapi, ajitasyon yönetiminde kullanılan farmakolojik olmayan uygulamalar arasında yer almaktadır. Demans hastalarında ajitasyon yönetiminde aromaterapinin kullanımı, semptomların ve bakım veren yükünün azaltılmasına katkı sağlamaktadır. Aromaterapi konusunda bilgi ve deneyim artışı, hemşirelik literatüründe kanıt temelli kaynakların gelişimi, aromaterapinin klinikte tercih edilirliğini, güvenli kullanımını ve sağlık ekibi tarafından kabul edilirliğini etkileyecektir. Bu derlemede, demans hastasında ajitasyon yönetiminde aromaterapinin kullanımı ve önemi hakkında bilgi sağlamak amaçlanmıştır.
Keywords : Ajitasyon, aromaterapi, demans, hemşirelik