Yaşlılarda Kırılganlığın Önlenmesi ve Yönetiminde Kanıta Dayalı Yaklaşımlar

Authors : Ayşe Buket DOĞAN, Özlem CANBOLAT

Pages : 501-507

Doi:10.33631/sabd.1110895

View : 99 | Download : 85

Publication Date : 2023-09-21

Article Type : Review Paper

Abstract :Kırılganlık “Bireyin artan bağımlılığını ve ölüme karşı savunmasızlığını artıran, azalan güç, dayanıklılık ve azalmış fizyolojik işlev ile karakterize edilen, birden çok nedeni ve katkıda bulunan faktörleri olan tıbbi bir sendrom.” olarak tanımlanmaktadır. Yaşlı nüfusun hızla artması ile kırılganlık insidansında da artış olduğu görülmektedir. Bu sebeple özellikle yaşlı bireylerde kırılganlığın azaltılması veya önlenmesi için biyolojik, sosyolojik, ekonomik ve çevresel stres faktörlerinin en aza indirilmesi, yaşlı bireylere kapsamlı geriatrik değerlendirme yapılması, hastalıklarda erken tanı konulması ve kırılganlığı önleyecek müdahalelerde bulunulması kırılganlık yönetiminin temel hedefini oluşturmaktadır. Kırılgan yaşlı bireyler yeniden hastaneye yatış, düşme, mortalite ve morbidite açısından risk altındadır. Uzmanlar yapılacak müdahaleler sayesinde kırılganlığın engellenebileceği veya ortaya çıkan etkilerinin zayıflatılabileceği görüşündedir. Etkinliği kanıtlanmış yöntemler arasında başlıca fiziksel aktivite, beslenme müdahaleleri, polifarmasinin önlenmesi, sosyal ortamın iyileştirilmesi ve yaşlı bireylere rutin olarak onaylanmış bir tarama yöntemi ile kırılganlık taraması yapılması gelmektedir. Bu derleme yazının amacı kırılganlığın önlenmesi ve yönetimi ile ilgili yapılan araştırmaları ve kırılganlık ile ilgili kılavuzların kanıt seviyelerinin incelenmesidir.
Keywords : Kırılganlık, yaşlı, kanıta dayalı hemşirelik