Kritik Hastalarda Trombositopeni Varlığı Hastalık Ciddiyetinin Bir Göstergesidir

Authors : Türkay Akbaş

Pages : 28-35

Doi:10.33631/sabd.1498839

View : 48 | Download : 90

Publication Date : 2025-01-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Kritik hastalarda trombositopeni sık görülmektedir. Çalışmamızda üçüncü basamak medikal yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yatırılan hastalarda, yatış esnasındaki trombositopeni sıklığı ve trombositopeni varlığının morbidite ve mortalite ile olan ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Mart 2018 ve Şubat 2020 tarihleri arasında YBÜ’ye yatırılan 681 hasta geriye dönük incelendi. Vakaların yatış tanıları, komorbiditeleri, yatış günü bakılan laboratuvar tetkikleri, APACHE II (acute physiology and chronic health evaluation II) ve SOFA (sequential organ failure assessment) skorları, uygulanan organ destek tedavileri ve mortalite oranları kaydedildi. Trombositopeni kriteri için trombosit sayısı <150 x 103/μl alındı. Bulgular: Hastaların 167’sinde (%24,5) yatış günü trombositopeni tespit edildi. Trombositopenik hastalarda YBÜ yatış günü bakılan beyaz kan hücre, C-reaktif protein, kreatinin ve laktat değerleri istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanırken, albümin ve hemoglobin değerleri istatiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulundu (sırasıyla p<0,001, p=0,030, p=0004, p=0,037, p<0,001, p<0,001). Trombositopenik hastaların APACHE II ve SOFA skorları istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu görüldü (sırasıyla p=0,002, p < 0,001). Eritrosit, taze donmuş plazma ve trombosit transfüzyon oranlarının trombositopenik hastalarda daha fazla olduğu belirlendi (sırasıyla p=0,030, p<0,001, p<0,001). Trombositopenik hastalara YBÜ yatış süresince daha fazla vazopresör desteği verildiği ve yoğun bakım ile hastane mortalite oranlarının istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu görüldü (sırasıyla p=0,006, p=0,017, p=0,024,). Bu verilere rağmen lojistik regresyon analizinde trombositopeni mortalite prediktörü olarak saptanmadı. Yaş, APACHE II skoru, SOFA skoru ve yatış laktat düzeyi birer mortalite prediktörü olarak bulundu. Sonuç: Kritik hastalarda trombositopeni varlığı hastalık ciddiyetini göstermektedir. Trombositopenik hastalara uygulan organ destek tedavi oranları trombositopenik olmayanlara kıyasla daha fazladır ve bu hastaların mortalite oranları yüksektir.
Keywords : trombositopeni, mortalite, APACHE II skoru, vazopresör