HALDUN TANER’İN OYUNLARININ ÜSTÜNLÜK KURAMI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Authors : Nergiz DEMİR SOLAK

Pages : 43-51

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Haldun Taner’in oyunlarının en önemli özelliği yazdığı tüm eserlerinde kendini gösteren mizah anlayışıdır. Oyunlarında farklı kurgular oluşturan ve tiyatro alanında modern denemeler yapan Taner’in komik ve gülmeyi tek bir yolla sağladığını söylemek doğru olmaz. Her oyun ele aldığı mesele ve karakterlerin kuruluş biçimiyle komiği oluşturan ögeler bakımından farklı yoğunluklar içermektedir. Bu açıdan bakıldığında yazarın güldürü elde etme biçimleri arasında mizah teorilerinin önemli bir işleve sahip olduğu görülür. Mizah teorileri; üstünlük, uyumsuzluk ve rahatlama olmak üzere üç temel başlıktan oluşur. Üstünlük kuramı, bizim başımıza gelmediği için kendimizi üstün hissederek güldüğümüz durumları açıklar. Bu kuram ilk olarak Platon ve Aristoteles’in düşüncelerinde karşılığını bulması bakımından mizah teorileri arasında bilinen en eski kuram olma özelliğini taşır. Bu çalışma, üstünlük kuramının Haldun Taner’in tiyatro oyunları üzerinde nasıl görünür kılındığı düşüncesinden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Yazarın benzetmeci ve epik-göstermeci türde yazdığı oyunlar üstünlük kuramının özelikleri bağlamında incelenerek oyunlardaki mizahi unsurlar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. 
Keywords : Haldun Taner, üstünlük kuramı, tiyatro