KEMÂLEDDİN ENBÂRÎ’YE GÖRE NÜBÜVVETİN İMKÂNI

Authors : İbrahim BAYRAM

Pages : 1132-1155

Doi:10.26791/sarkiat.574240

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam düşünce tarihinde nübüvvetin imkânını temellendirmek en önemli faaliyet alanlarından birini teşkil etmektedir. Bu mesele doğrudan nübüvvet hakkında yazılan eserlerde ele alındığı gibi, ilgili başlık altında müstakil kelam çalışmalarında da incelenmiştir. Bâkıllânî ve Şehristânî gibi kelamcılar dışında konuyla ilgili fikir beyan eden zatlardan biri de Kemâleddin Enbâri olmuştur. Müellif, ulûhiyet konusunda İslam’a aykırı çeşitli anlayışları eleştirdikten sonra nübüvvet meselesinde önce onun imkân ve gerekliliğini bir ön kabul olarak ortaya koymuş, peşi sıra aklın yeterliliği ve mucizelerle ilgili oluşturdukları şüpheler üzerinden onu reddeden Berâhime’nin itirazlarını incelemiştir. Nübüvvet makamının imkânını ilahi kudret; gerekliliğini aklın yetersizliği üzerinden izah etmiş, bu iki kaynak arasında çatışma olmayacağına vurgu yapmış ve genel mahiyette aklın risalet müessesesine olan ihtiyacına dikkat çekmiştir. Bu noktada Berahime’nin nübüvvet ile ilgili on altı şüphesine yer veren müellif, onları titizlikle incelemiş, objektif bir şekilde aktardığı bu itirazlara, konu dışına sapmadan bir karşılık vermiştir. Burada aklın çirkin gördüğü iddia edilen kimi şer‛î uygulama veya yasakların öyle olmadığına dönük açıklamalar yaptığı gibi, mucizenin oluşumu ve ilgili zata tahsisine dair ileri sürülen çekincelere de cevaplar vermiştir. 
Keywords : Kelam, nübüvvet, mucize, Berâhime, Kemâleddin Enbârî