19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA SİİRD SANCAĞINDA İHTİDA HAREKETLERİ (1868-1898)

Authors : Recep AYHAN

Pages : 988-1010

Doi:10.26791/sarkiat.989374

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde Müslümanlarla Gayrimüslimler günlük hayatın hemen her alanında oldukça yakın ilişkilere sahipti. Bu ilişkilerin bir neticesi de ihtida yani Gayrimüslimlerin İslâm’ı tercih etmesiydi. Osmanlı Devleti’nin hemen her döneminde gerçekleşen ihtida olaylarında 19. yüzyılda yaşanan gelişmelere bağlı olarak değişiklikler yaşandı. Bunda hiç şüphesiz Tanzimat ve Islahat Fermanlarının önemli bir etkisi vardı. Osmanlı Devleti bu fermanlarla Gayrimüslim vatandaşlara önemli haklar tanıdı. Bu süreçten sonra gerek Avrupalı devletler gerekse kiliseler Gayrimüslimlerin zorla ihtida edildiğini gündeme getirerek bunu bir baskı aracı olarak kullandılar. Osmanlı Devleti ise bu iddiaların önünü almak adına ihtida olaylarında daha temkinli davranıp mühtedileri ciddi bir soruşturmaya tabi tutmaya başladı. Siird sancağı 19. yüzyılın ikinci yarısında çeşitli Gayrimüslim unsurların birlikte yaşadığı bir Osmanlı şehriydi. Şehirde Müslümanlarla birlikte yaşayan Gayrimüslimler bireysel insert ignore into journalissuearticles values(ferdi); ve kitlesel insert ignore into journalissuearticles values(toplu); olmak üzere iki şekilde ihtida etmişlerdir. Bu çalışma ile 1868-1898 yılları arası Osmanlı Siird’inde gerçekleşen ihtida hareketlerini şer’iyye sicilleri ve Osmanlı arşiv belgeleri ışığında açığa çıkarmak amaçlanmıştır.
Keywords : Gayrimüslim, Siird, İhtida, Bireysel, Kitlesel