Entelektüel Sorumluluk ve Eleştiri: M. Foucault, N. Chomsky ve E. Said Üzerine Bir Analiz

Authors : Mehmet ANIK, Muhterem UYSAL

Pages : 932-947

Doi:10.26791/sarkiat.1149596

View : 13 | Download : 4

Publication Date : 2023-01-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Üniversitelerin sayısının arttığı ve kitle iletişim teknolojisindeki gelişmelerle birlikte hem yazılı hem de sözlü olarak fikirlerin dolaşımının kolaylaştığı günümüzde, kendisini entelektüel olarak nitelendiren ve fikirleriyle kitlelere yön vermeye çalışan insanların sayısında da büyük bir artış vardır. Entelektüel olmanın bir meslekmiş algılanmaya başlandığı bir ortamda, entelektüel kimlik ya da entelektüel sorumluluğun gerçekte ne olduğu kadar, entelektüel bir eleştirinin sahip olması gereken temel niteliklerin neler olduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Bundan hareketle entelektüel sorumluluk ve eleştiri şeklinde ana çerçevesi belirlenen bu çalışma, çağdaş sosyal teoride önemli etkileri olan üç büyük entelektüel figür etrafında bu sorunu analiz etmektedir. Michel Foucault, Noam Chomsky ve Edward Said birbirleriyle etkileşim içerisinde olan, eleştirel bakış açısına sahip olmaya ve sadece yazan değil aynı zamanda eylemde bulunan entelektüel figürüne önem veren kişilerdir. Bahsedilen üç isim de entelektüeli kariyer ve kişisel çıkar beklentisiyle iktidarla ilişki içerisinde olan kişi olarak görmemektedir. Onlara göre entelektüel sorumluluk, toplumu aydınlatmak üzere iktidar ilişkilerini eleştirel şekilde analiz etmeyi ve her ne pahasına olursa olsun hakikatin sözcülüğünü yapmayı içerir.
Keywords : Michel Foucault, Noam Chomsky, Edward Said, entelektüel, iktidar, çağdaş sosyal teori