Diyarbakır Milletvekili Zülfü Bey`in Malta`ya Sürgünü

Authors : Mekki ULUDAĞ, Aynur ERDEMİR

Pages : 1052-1074

Doi:10.26791/sarkiat.1184026

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2023-01-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Diyarbakır Milletvekili Zülfü Bey’in bazı suçlamalarla önce İstanbul’da tutuklanması, ardından Osmanlı Devleti tarafından İngilizlere teslim edilerek İngilizler vasıtasıyla ilk olarak Mısır’a sürgün edilmesi ve bir süre sonra oradan yine İngilizler tarafından Malta Adasına sügün edilmesi süreci ele alınmıştır. Zülfü Bey’in hakkında, İngilizlerin talebi üzerine İstanbul’da Diyarbakır Milletvekili olarak bulunduğu bir sırada bir gözaltı kararı çıkartılmış ve bu karar Osmanlı Devleti tarafından hemen uygulanarak Zülfü Bey gözaltına alınmıştır. İlk sorgusunda suçsuz olduğu anlaşıldığı halde Zülfü Bey uzun süre serbest bırakılmamıştır. Konuyla ilgili İngiliz yetkililere başvuruda bulunan Osmanlı Devleti yetkililerine İngilizler tarafından Zülfü Bey’in serbest bırakılmaması gereği bildirilmiş ve bu karar üzerine Osmanlı Devleti, Zülfü Bey’i tutuklu olarak hapsetmeye devam etmiştir. Bir süre sonra İngilizler oldukça ilginç bir karar alarak Osmanlı devlet adamlarını yurt dışında çeşitli yerlere sürgün etmeye başlamışlar ve yurt dışına sürgün edilen kişilerden birisi Zülfü Bey olmuştur. Zülfü Bey, İngilizler tarafından ilk olarak Mısır’ın İskenderiye kentinde bulunan Seydibeşir Esir Kampı’na sürgün edilmiştir. Orada birkaç ay tutulan Zülfü Bey, İngilizler tarafından sürgün hayatının büyük kısmını geçireceği Malta Adasına gönderilmiştir. Iki yıldan fazla bir süre boyunca sürgünde tutulmuş olan Zülfü Bey bu süre boyunca yargılanmamış ve hakkında hiçbir suçlamada bulunulamamıştır. Sonuç olarak Türk Birliklerinin Batı Anadolu’da Yunanlılara karşı ardıardına gelen başarılarının da etkisiyle İngilizler Türklerle anlaşmaya varmış ve karşılıklı olarak tüm tutsaklar serbest bırakılmışlardır.
Keywords : Zülfü Bey, Malta Sürgünü, Diyarbakır Milletvekili, Mehmet Zülfü Tigrel