2012 Yılı Efes, Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazıları Depo Çalışmalarından İlk Gözlemler, Yeni Bir Keşif: Ayasuluk’ta Cam Atölyesi

Authors : Ebru Fatma FINDIK

Pages : 23-48

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2013-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İzmir’in yaklaşık 75 km. güneyinde yer alan Selçuk’un, Aydınoğulları Dönemi’ndeki adı “Ayasuluğ”dur. Bu ismin İncil yazarı Aziz Yahya’nın adının, yani Hagios Theologos’un Türkçeleşmiş hali olduğu belirtilmektedir1 . MS 6. yüzyıldan itibaren Efes Antik Kenti’nin eski önemini yitirmesi ile birlikte yerleşimin tarihi Ayasuluk’ta devam etmiştir. Burada Bizans Dönemi’ne ait en önemli yapı 6. yüzyılda İmparator Justinianus tarafından inşa edildiği bilinen Aziz Yohannes Bazilikası’dır. Bu makalenin konusunu 2012 yılında Efes, Ayasuluk Tepesi St. Jean Anıtı kazıları deposunda yapmış olduğumuz temizlik ve envanter çalışmaları sırasındaki ilk gözlemler oluşturur. 1921 yılından beri aralıklarla sürdürülen kazılarda bulunan eserlerin büyük bir kısmı kazı deposunda muhafaza edilmektedir Lev. 1 . Buluntular arasında Bizans Dönemi’ne ait çok sayıda eser yer almaktadır. Bu eserlerin önemli bir bölümünü seramik ve camlar oluşturur. Seramikler arasında Ege Malları ile Geç Bizans Sgraffito Malları bulunur. Son yıllarda Efes’te yapılan kazılarda Ortaçağ’da seramik üretimine ilişkin veriler tartışılır. Camlar içinde önemli bir buluntu grubunu ise cam bilezikler oluşturur. Bu bileziklerin benzer örnekleri ile Türkiye, Balkanlar ve Ortadoğu’da pek çok kazı merkezinde karşılaşılır. Ancak cam bileziklerin üretim yerleri tartışmalıdır. Bu çalışmada amacımız depodaki çalışmalar sırasında tespitlerimize dayanarak Ortaçağ’da Efes’te seramik ve cam üretimi hakkında bir ön değerlendirme sunmaktır. Eserler üzerine yapılacak daha detaylı çalışmalar ise gelecek yıllar için planlanmıştır
Keywords : Efes, Ayasuluk, St Jean Kilisesi, Bizans seramiği, bilezik, cam üretimi