Kadıkalesi Zeuxippus Ailesi Seramiklerinin Tipolojisi

Authors : Filiz İNANAN

Pages : 143-183

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2015-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuşadası’nın güney sahilinde yer alan Kadıkalesi, Batı Anadolu’nun en önemli Orta Çağ kalelerinden biridir. Kadıkalesi’nde 2001 yılında başlatılan kazı çalışmaları sonucunda, kalenin proto-historik bir höyük üzerine kurulmuş olan bir liman kenti kalesi olduğu saptanmıştır. Bunun yanında, kalenin sadece savunma işlevi amacı taşımadığı, içindeki anıtsal bir yapıyı koruduğu ortaya çıkmıştır. Anıtsal yapının Laskarislerin 1204-1261 Anaia Başpiskoposluğu’nun ikametgahı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca kalenin, yine aynı dönemde bir “gümrük kapısı” ilişkisiyle, bir “kommerkiarios”a ev sahipliği yapmış olabileceği belirtmektedir. Kadıkalesi kazılarında çok fazla sayıda ve farklı grupta Orta Çağ seramiği ele geçmiştir. Bunların içinde özellikle Zeuxippus Ailesi seramikleriyle ilişkili olan çok sayıda buluntunun tipolojisi yapılmış ve kimyasal analizlerle bu parçaların bir kısmının Kadıkalesi’nin yerel üretimleri olduğu belirlenmiştir. Kadıkalesi kazılarında henüz bir seramik fırını tespit edilmemiştir ancak burada özellikle 13.yüzyılda çok aktif olduğu söylenebilecek geniş çaplı seramik üretimi konusudur. Buluntular içinde, bu grup seramiklerle doğrudan ilişkili çok sayıda üçayak, konik ve çubuk gibi fırın malzemeleri de Anaia-Kadıkalesi’nin seramik üretim merkezi olabileceğini işaret eden çok önemli veriler bulunmaktadır. Zeuxippus ailesine ait seramik parçaları ayrıntıyla ele alınmış ve yaygın olan 11 kap tipi belgelenmiştir. Yarı mamul parçaların birçoğu, tipolojide var olan kâse, derin kâse ve tabak formlarıyla eşleşmektedir. Çalışmamızda, bu kap tiplerinin analizlerle karşılaştırılması sonrasında, Kadıkalesi üretimleri içindeki en yaygın formun saptanması amaçlanmıştır.
Keywords : Kadıkalesi, Anaia, Zeuxippus Seramiği, yerel üretim, Orta Çağ