Ziyaret Tepe Kalesi ve Nekropolisi’nden Küçük Arkeolojik Buluntular

Authors : Akın BİNGÖL

Pages : 276-300

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2016-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Ziyaret Tepe Kalesi ve nekropolis alanı Kars ve Ani şehirleri arasında olup, Kars’a 35 Ani’ye ise 10 km. mesafede bulunmaktadır. Verimli tarım arazilerinin üzerinde bir koni gibi uzanan kayalık tepe üzerinde bulunan kalenin güney eteklerinde taş sandık ve sal taşlı mezarların olduğu nekropolis alanı bulunmaktadır. Ayrıca kalenin güneydoğu eteğinde de aşağı kent yerleşmesi bulunmaktadır. Ani’de bulunan iç kale gibi bu kalenin de daha çok tehlike zamanında bir sığınma yeri olabileceği düşünülmektedir. Daireye yakın bir planla inşa edilmiş ve tamamen surla çevrelenmiş kalenin batı ve güneybatısından Kumlu Dere akmaktadır. Kale, Esenkent, Soylu ve Atayurt köylerinin oluşturduğu üçgenin ortasında yer almaktadır. En erken İlk Tunç Çağı ile birlikte kullanılmaya başlandığı anlaşılan kale ve etrafında yaptığımız incelemelerde birçok arkeolojik buluntunun tespiti yapılmıştır. Bunlar içerisinde önemli olanları en geç İlk Tunç Çağı’na tarihlenebilecek obsidyen bir kazıyıcı ile İlk Tunç Çağı Karaz Kültürü’ne ait siyah açkılı çanak çömlek parçalarıdır. Bu veriler, Karaz Kültürü’ne Erken Transkafkasya Kültürü yüksek rakımlı bir kaledeki varlığına işaret etmekle birlikte bilim dünyasının çokta alışık olmadığı bir bilgidir. Bununla birlikte kalede tespit edilen diğer arkeolojik buluntular, Erken Demir Çağı’na ait dibek taşları ile keramik parçalarıdır. Bu keramikler oldukça karakteristik olup benzerlerine Van Karagündüz Nekropolisi’nde rastlanmaktadır. Kalede tespit edilen keramik repertuarı ise büyük oranda Orta Çağ dönemine ait olup benzerleri Ani Şehri’nde bulunmaktadır. Baskı bezemeli olan keramikler genellikle iri küp parçalarına ait olup, sıvı taşımak için kullanılmışlardır.
Keywords : Ziyaret Tepe Kalesi, Erken Transkafkasya Kültürü, Ani, Kars, Arkeolojik Buluntular