Bizans Sikke İkonografisinde Hetoimasia Betimi: Kadıkalesi / Anaia Kazısı Buluntusu Dokuz Adet Bakır Trakhea

Authors : Ceren ÜNAL

Pages : 29-42

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2019-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuşadası, Kadıkalesi/Anaia kazısı, Palaiologoslar Dönemi’ne tarihlenen sayısal bakımdan oldukça fazla miktardaki bakır sikke buluntularıyla öne çıkmaktadır. VIII. Mikhael Palaiologos’un İznik imparatoru olarak hüküm sürdüğü 1258-1261 yılları arasında Magnesia ve Philadelphia darphanelerinde, 1261 yılında başkent Konstantinopolis’in geri alınması ve Hagia Sophia’da taç giydikten sonra Bizans imparatoru olarak hüküm sürdüğü dönem olan 1261-1282 yılları arasında Konstantinopolis darphanesinde basılan sikkeleri Kuşadası, Kadıkalesi/Anaia kazısının en önemli bakır sikke buluntu grubunu oluşturmaktadır. Kuşadası, Kadıkalesi/Anaia’nın 13. yüzyıl sonlarındaki güçlü konumunu ve ticari bir liman olarak değerini, VIII. Mikhael Palaiologos dönemine ait ilginç ikonografiye sahip fazla sayıdaki sikke buluntuları vurgulamaktadır. Kadıkalesi/Anaia kazısı 2001-2018 yılları arası sikke buluntuları içerisindeki dokuz adet bakır trakheanın ön yüzlerinde Hetoimasia tasviri bulunmaktadır. Hetoimasia tasviri Bizans sikke ikonografisinde nadir kullanılan bir betimdir ve sadece imparator VIII. Mikhael Palaiologos döneminde basılan gümüş ve bakır sikkelerin ön yüzünde yer almıştır. Hetoimasia betiminin Bizans sikke ikonografisinde yer aldığı tanımlanmış sikkeler nadir olduğu için bu tipin niteliklerine dair uluslararası ve ulusal kaynaklar da azdır. Bizans sikke ikonografisinin gizemini koruyan ve nadir örneklerle temsil edildiği için de bir o kadar ilgi uyandıran Hetoimasia betiminin ön yüzlerinde yer aldığı bakır sikkeler Kuşadası, Kadıkalesi/Anaia Kazısının en değerli buluntuları arasındadır. Kadıkalesi/Anaia Kazısı Bizans sikke buluntularının kronolojik sınıfl anmaları ve ikonografik tanımlama çalışmaları devam ettiği için Hetoimasia tasvirinin yer aldığı bakır sikke buluntularının sayıca artması beklenmektedir.
Keywords : Bizans, Numismatik, İkonografi, Hetoimasia, Trakhea