NEHCÜ’L‐FERĀDĪS’TE SIFAT‐FİİLLERİN KULLANIMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

Authors : Ebru ALAGÖZ BOYRAZ

Pages : 53-70

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Nehcü’l‐Ferādīs (Uştmaḫlarnıñ Açuq Yolı‐Cennetlerin Açık Yolu)=NF Harezm Türkçesi döneminde Kerderli Mahmud tarafından yazılmış, Karahanlı, Kıpçak, Oğuz lehçelerinin dil unsurlarını ve söz varlığını içeren önemli dil yadigarlarından biridir. Sıfat‐fiil ise fiilin zamana bağlı olarak kavramını sıfatlaştıran bir şeklidir. Çalışmamızda Nehcü’l‐ Ferādīs’ten yola çıkılarak, hem Harezm dönemi hem de tarihî Türk dillerindeki sıfat‐fiilerin kullanım sıklığı ve farklı dil hususiyetleri ortaya çıkarılmaya çalışıldı. Dilin yapısı gereği dile ait her unsur tarih boyunca değişime uğramış ve hatta kullanımdan kalkmıştır. Günümüz Türkiye 1 Türkçesinde “‐AcAk, ‐An, ‐Ar, ‐AsI, dIk, ‐mAz, ‐mIş” sıfat‐fiil eki olarak kullanılırken Nehcül‐Ferādīs’te “‐Ar/‐Ur, ‐dUk, ‐GAn, ‐gU, ‐gUçI, ‐gUnçI, ‐mAz, ‐mIş” eklerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. 
Keywords : Nehcül‐Ferādīs, sıfat‐fiil, Harezm Türkçesi