ATABETÜ’L HAKAYIK’TA AD AKTARIMI

Authors : Handenur URGANCI

Pages : 145-158

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Karahanlı Türkçesi Dönemi eserlerinden biri olan Atabetü’l Hakayık ‘’Hakikatların Eşiği’’ anlamlarına gelmektedir. Bu çalışmada Atabetü’l Hakayık üzerinde ad aktarması örnekleri incelenmeye çalışılmıştır. Ad aktarımı konusu hakkında ortaya çıkan görüşler ışığında anlamsal açıdan tasnif yapılmıştır. Ad aktarması, bir kelimenin gerçek manasından uzaklaşarak, aynı anlamı vermek maksadıyla bir başka kelimenin yerine kullanılmasına denir. Bu bakış açısıyla metin içerisinde tespit edilen aktarımlar, parça‐bütün ilişkisi, deyimsel aktarım, genel‐özel ilişkisi, benzetme ilişkisi, soyut‐somut ilişkisi olmak üzere beş başlık altında incelenmiştir. Çalışma üç ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde eser, yazar hakkında çeşitli kaynaklardan yararlanılarak bilgiler sunulmuştur. Çalışılacak konu hakkında bilgi ve görüşlere yer verilmiştir. İkinci bölümde metin içerisinden tespit edilen kelime ve kelime gruplarının metin içerisindeki şekliyle tasnifi yapılmış ve aktarım olarak ele alınan kelimelerin aktarım şekilleri üzerinde durulmuştur. Son olarak sonuç başlığı altında, metin içerisinde tespit edilen kelime ve kelime grupları tablo haline getirilerek, sayısal veriler sunulmuştur. 
Keywords : Atabetül Hakayık, Ad Aktarması, Mecaz‐ı Mürsel, Metafor, Metonimi, Sinekdoka