MENTAL FİİL KAVRAMI VE ŞEYYÂD HAMZA’NIN YŪSUF U ZELİHĀ MESNEVİSİNDE MENTAL FİİLLER

Authors : Ayşe YEGİN

Pages : 51-74

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2019-06-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Fiil, öznenin yaptığı ya da konusu olduğu iş, oluş, kılış, devinim, yargı vb.yi belirten, anlatan sözcük olarak tanımlamaktadır. Mental sözcüğü, İngilizce bir terim olup zihin ve zihinle alakalı olan demektir. Mental kelimesi anlam olarak zihinsel, ruhsal, algısal gibi sözcüklerle karşılanmaktadır. Mental fiil kavramı zihin fiilleri, algılama fiilleri olarak adlandırılabilir. Fiiller genel olarak hareket ve durum fiilleri olarak gruplandırılır. Mental fiiller ise fiziki bir hareketi değil zihinsel bir hareket bildiren fiillerden ibarettir. Duygular, algılar, düşüncelerle ilgili fiiller mental fiilleri kapsar. Klasik Türk Edebiyatında pek çok Yūsuf u Züleyha mesnevisi yazılmıştır. Şeyyâd Hamza’nın eseri Anadolu sahası Türk edebiyatının, bir başka deyişle Divan Edebiyatının bilinen ilk ‘Yusuf u Züleyha'sı olması bakımından önemlidir. Mental Fiiller bağlamında Şeyyâd Hamza’nın Yūsuf u Zelihā Mesnevisinin incelenmesi bize 13-14. Yüzyıllarda Türk kültür ve duygu, düşüncesine dair fikir vereceği düşünülmektedir. Bu çalışmada mental fiiller1. Duyu (Algılama) Fiilleri 2. Duygu Fiilleri 3. İdrak Fiilleri 4.Açıklama fiilleri olarak incelendi.   
Keywords : Fiil, Mental Fiil, Yūsuf u Zeliha, Zihin Fiilleri, Mesnevi