ANADOLU HALK MASALLARINDA AHLAKİ KÖTÜLÜK BİÇİMİ OLARAK ORMANA TERK EDİLME

Authors : Tuba Demirci, Aynur Koçak

Pages : 25-35

Doi:10.70916/buefd.1591010

View : 121 | Download : 114

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu çalışmada, Anadolu halk masalları, kötülük çeşitlerinden biri olan ahlaki kötülük bağlamında değerlendirilmiş ve bir ahlaki kötülük biçimi olarak ormana terk edilme motifi ana eksene alınmıştır. Anlatmaya bağlı en eski türlerden olan masalların olay örgüsünü iyi-kötü, aydınlık-karanlık, savaş-barış gibi zıtlıklardan kaynaklanan mücadeleler oluşturur. Ana teması, iyilik ile kötülük ya da iyiler ile kötülerin mücadelesi olan masallarda görülen kötülük çeşidi, ahlaki kötülüktür. Araştırmacılar tarafından metafizik, fiziksel ve ahlaki olarak üç temel eksende incelenen kötülük kavramından masallarda en çok yer bulanı ahlaki kötülüktür. Ahlaki kötülükte, kötülüğü yapan ve kötülüğe uğrayan tipler kadar kötülüğün yapıldığı mekân ve yapılış şekli de ön plandadır. Ahlaki kötülük biçimlerinden biri de ormana terk edilme motifidir. Masal kahramanı, çeşitli nedenlerle anti-kahramanlar tarafından haksızlığa, iftiraya, kıskançlığa uğrar ve bazen düşmanları bazen de sevdikleri tarafından ormana bırakılır. Orman, her ne kadar yırtıcı hayvanların, kötü ruhların yaşadığı bir yer olsa da aynı zamanda zor durumda kalan insanların sığınağı olarak korunmanın, barınmanın, huzurun yaşandığı seçilmiş bir mekandır. Orman, kaderiyle baş başa bırakılan kahramanın yaşam alanıdır. Kahramanın ormanda yaşadığı fiziksel yolculuğa içsel yolculuğu da eşlik eder ve orman onun tamamlanması için kutlu bir mekân haline gelir. Makalede, Anadolu’nun yedi bölgesinden seçilen masallar, bir ahlaki kötülük biçimi olan ormana terk etme motifi üzerinden incelenmiş; ormana terk edilmenin sebepleri, ormanda erginlenme süreci ve ormandan ayrılış olarak aşamaları üzerinde durulmuştur. Aynı zamanda, bu kötülüğün kim tarafından, neden, nasıl gerçekleştirildiği tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : kötülük, ahlaki kötülük, masal, orman