Özel Hayatın Gizliliği Ve Etik: Twitter “Numara Komşusu Akımı”

Authors : Çiğdem ÇALAPKULU, Yeşim YARDIMCI

Pages : 137-160

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2021-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaygın kullanılan sosyal medya araçlarından Twitter’da Ekim 2020’de “Numara Komşusu Akımı” insert ignore into journalissuearticles values(#numarakomsum); gündeme gelmiştir. “Numara Komşusu Akımı’’ numaranın kaydedilip daha önce tanışılmamış kişinin WhatsApp profiline ulaşmayı, kişi ile sohbet etmeyi ve kişinin profilinin ya da edilen sohbetin ondan izinsiz Twitter’da paylaşılmasını içermektedir. Araştırmada, bu akım ile adeta gözetim aracı halini alan Twitter’ın Michel Foucault’un panoptikon kuramının özel hayatın gizliliği açısından etik unsurlarla yorumlanması amaçlanmıştır. Araştırmada yöntem olarak doküman analizi kullanılmıştır. #numarakomsum etiketi ile atılan tweetler popülerlik durumlarına göre seçilmiş ve analiz edilmiştir. Görüntüler kuramsal temel dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularında, WhatsApp kişisel bilgileri herkese açık olan bireylerin profil fotoğraflarına ve durum özelliklerine ulaşılabildiği görülmektedir. “Numara Komşusu Akımı”na dâhil olan kişiler ise bu özel bilgileri etik ilkeleri yok sayarak paylaşmaktadır. Kişilerin bilgilerini diğer Twitter kullanıcıları görmekte, beğenebilmekte ve paylaşabilmektedir. Ayrıca sosyal medya etiği çerçevesinde incelenen araştırmada; özel olanın deşifre edilip hem birey tarafından hem de Twitter aracılığıyla diğer kişilerce gözetim altına alındığı görülmüştür. Özellikle gençlere sosyal hayat için öğretilen etik kuralların sosyal medya araçlarını kullanırken de geçerli olduğu aktarılmalı sonucu ortaya çıkmıştır. “Numara Komşusu Akımı” ile bireyin şahsi olarak ahlaki ve etik kurallara medyayı da dâhil ederek uymadığı görülmektedir. Kişilerin sosyal medya araçlarına dair okuryazarlık düzeylerinin arttırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : etik, özel hayat, twitter, gizlilik, gözetim